Ali Kemal Hüseyin
Üsküdar Üniversitesi Yayınları, Türkiye’nin ilk modern ruh sağlığı hastanesini kuran hekim Prof. Dr. Mazhar Osman Uzman tarafından kaleme alınan ve tarihi önemde olan “Psychiatria” (Psikiyatri) eserini yıllar sonra yeniden okuyucuyla buluşturdu. Öğrencilere Psikoloji alanında ders kitabı olması anlamında Uzman tarafından döneminde en güncel bilgilerle yazılan eser, bu alanda kaleme alınan ilk eserlerden biri olarak biliniyor. Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan başta olmak üzere uzman kadro tarafından düzenlenerek basıma uygun hale getirilen eser, alana ilgisi olan okurlar tarafından heyecanla karşılandı.
Türkiye’de ilk kez seroloji, nöro-patoloji, deneysel psikoloji laboratuvarları oluşturulmasında önemli rol oynayan Prof. Dr. Mazhar Osman Uzman’ın en önemli eserlerinden biri olan “Psychiatria” nihayet yeni basım ile okuyucuyla buluştu.
Kitap savaş yıllarının zorlu koşullarında yazıldı
1944 yılında eserin girişinde yaptığı açıklamada, kitabın savaş zamanında yazıldığını ifade eden Prof. Dr. Mazhar Osman Uzman, o zamanda yaşanan zorluklara dikkat çekerek “Bu kitaba harb basımı diyebiliriz. Harb esnasındaki güçlükleri düşünenler kitabın noksanlarını mazur görürler. Kâğıt yok ve pek pahalı… Basım da öyle… Bir de üzerine alıştığımız üslup ve termelerden ayrılmak zorluğu… Sonra ders senesi başlamadan talebeye bir ders kitabı hazırlamak zarureti… Bunların ve tashihlerin hepsini de hemen yalnız başına yazanın yüklenmesi… Kâfi mazerettir.” ifadelerini kullanır.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, kitabın önsözünü yazdı
Zamanında oldukça zor koşullarda okuyucuyla buluşturulan eser, bugün tekrar düzenlenerek raflardaki yerini aldı. Kitabın önsözünü kaleme alan Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, Prof. Dr. Mazhar Osman Uzman’ı “hocaların hocası” olarak tanımladı. Prof. Dr. Nevzat Tarhan, kitabın önsözünde şunları söyledi:
Psikiyatrik tedavilerde zamanının en iyisini yapıyordu…
“Modern Psikiyatri ile ilgili kitabını tıpkıbasım yapmaya karar verdik. Üzerinden tam 70 yıl geçtiği için telif, fikri ve sınai haklar konusunda engel kalmamıştır.
Psikiyatrik tedavilerde zamanının en iyisini yapıyordu. Topbaşı Bimarhane’sini büyük emek ve çaba ile Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’ne çevirmişti. Hatta o dönemde İsmet İnönü’nün direnmesi üzerine “Paşam Tekkeleri kapattınız, onların yaptığı işi biz yapmaya başladık, yataklarımız yetmiyor” diyerek ikna ettiği söylenir.
Cumhuriyet döneminde, mesleğinin piri olan İstanbul Üniversitesinde hocalık yapmış bir bilim adamının kitabının tıpkıbasımı, Üniversite yayınları arasından yayınlanmış ve meraklılara ulaşmış olacak. Bunu, Türk Psikiyatrisi camiasına ve tıp tarihçilerinin ilgisine sunmak bizim için bir onur oldu.
Orijinal kitabı arşivinde muhafaza ederek bize sunan sevgili 50 yıllık arkadaşım Prof. Dr. Oğuz Tanrıdağ’a ve emeği geçenlere teşekkür ediyorum.”
Prof. Dr. Mazhar Osman Uzman kimdir?
Ruh ve sinir hastalıkları uzmanı, Türkiye de ilk modern ruh sağlığı hastanesini kuran Türk hekimidir. 1904 yılında „Askeri Tıbbiye“ okulunu yüzbaşı rütbesiyle bitirerek doktor olan Mazhar Osman, Gülhane Askeri Hastanesi Akliye Servisi’nde öğretmen yardımcılığına başlamıştır. 1908 yılında Berlin ve Münih’e giderek nöroloji ve psikoloji dallarında uzmanlık eğitimi almıştır.
Tekrar Gülhane’ye dönen Uzman, 1914’te Haseki’deki „Akıl Hastalıkları Müşahedehanesi“nin başhekimi ve müdürü olmuştur. Türk Nöro-psikiyatri Cemiyeti’nin yanı sıra; „İçki ile Mücadele Cemiyeti“ gibi sağlık derneklerinin kurucusu olan Uzman Sinir Hastalıkları, Keyif Veren Zehirler gibi çeşitli mesleki eserler yazmıştır. Hamburg Akıl Hastalıkları Derneği, Fransız Nöroloji Derneği, New York Nöroloji Akademisi gibi yurt dışı sağlık kuruluşlarının onur üyeliklerine seçilmiştir. Türkiye’de ilk kez Seroloji, nöro-patoloji, deneysel psikoloji laboratuvarları oluşturulmasında önemli rol oynamıştır.
