Ali Kemal Hüseyin
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izin ve katkılarıyla devam eden, Sabancı Vakfı tarafından desteklenen Metropolis Antik Kenti’nin 2022 sezonu kazı çalışmaları kapsamında, atölyeler ve interaktif uygulamalar gerçekleştirilmesi hedefleniyor. “Ana Tanrıça Kenti” olarak bilinen Metropolis, geçtiğimiz yıl pek çok önemli arkeolojik bulguya ev sahipliği yaptı.
Sabancı Vakfı tarafından desteklenen, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izin ve katkılarıyla 32. yılına hazırlanan Metropolis Antik Kenti kazılarında 2022 sezonu çalışmalarına başlandı.
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serdar Aybek başkanlığında sürdürülen kazı çalışmalarında 2021 yılının sonunda, M.S. 3. yüzyıla ait bir Girland motifli mermer Ostotek (küçük boyutlu lahit mezar) içine yerleştirilmiş bronz bir kandilin bulunması, 2022 yılı kazı çalışmaları için heyecan verici bir gelişme olarak değerlendirildi.
2021 yılında pek çok önemli keşfin gerçekleştiği Metropolis Antik Kenti 2022 yılı boyunca; arkeolojik kazı, koruma, düzenleme ve araştırma projelerinin yanı sıra önemli sosyal sorumluluk projelerine de ev sahipliği yapacak. Antik Tiyatro başta olmak üzere, kent içinde çeşitli etkinliklerin ve Metropolis atölye üretimlerinin yeniden canlandırılmasına yönelik deneysel çalışmaların gerçekleştirileceği Antik Kent’te, kültür varlıklarının öncelikle çocuklar ve gençlere tanıtılması ile koruma bilincinin oluşturulması hedefiyle interaktif uygulamaların sürdürülmesi planlanıyor. 30 yılı aşkın süredir gerçekleştirilen Metropolis Antik Kenti kazılarının başlangıcından itibaren elde edilen tüm bilgilerin derleneceği bir kitabın da 2022 yılı içerisinde yayınlanmasına yönelik çalışmalar devam ediyor.
Metropolis Antik Kenti Kazılarında 2021 Sezonunun Öne Çıkanları
İzmir’in Torbalı ilçesinde yer alan Metropolis Örenyeri’nde 2021 yılında gerçekleşen çalışmalarda, kent merkezinin kuzeyindeki Araplıtepe mevkiinde sürdürülen kazılarda bulunan mermer Ostotek’in, M.S. 6. yüzyılda kentin su dağıtım sisteminde devşirme olarak kullanıldığı tespit edildi. Yine geçen yıl keşfi gerçekleşen bronz kandilin ise M.S. 6. yüzyıla ait olması, bu alanın uzun yıllar boyunca kullanıldığının göstergesi oldu. Alanda ayrıca anıtsal bir mimariye ait olduğu düşünülen mermer duvar bloklarının bulunması, 2022 sezonu kazıları için umut vadeden başka bir gelişme olarak öne çıktı. Bu önemli buluntuların yakınında yer alan büyük kilise yapısı da aynı proje kapsamında ortaya çıkarılmaya başlandı. Yapıya ait ambon ve geometrik bezemeli mermer korkuluk levhaları M.S. 6. yüzyılın önemli örnekleri arasında yer alıyor.
Metropolis Hakkında
1990 yılından bu yana sürdürülen kazılarla gün yüzüne çıkarılmaya çalışılan Metropolis Antik Kenti, İzmir’in Torbalı ilçesine bağlı Yeniköy ve Özbey mahalleleri arasında yer alıyor. Metropolis’in tarihi, kentin yakınlarındaki Geç Neolitik Çağı ilk yerleşim izlerinden Klasik Çağ’a, Helenistik Çağ’dan Roma ve Bizans dönemlerine, Beylikler ve Osmanlı tarihine kadar uzanıyor.
Bugüne kadar yapılan kazılar sonunda Helenistik Döneme ait Tiyatro, Bouleuterion (Meclis Binası), Stoa (Sütunlu Galeri) ile Roma İmparatorluğu Dönemi’nde inşa edilen iki Hamam Yapısı, Hamam ve Palaestra (Spor Alanı) Kompleksi, Mozaikli Salon, Peristilli Ev, Dükkânlar, Genel Tuvalet, Cadde ve Sokaklar gibi antik kent dokusunu oluşturan yapılar ve mekânlar bulundu. Ayrıca bu mekânların kazı çalışmaları sırasında seramik, sikke, cam, mimari parçalar, figürler, heykeller, kemik ve fildişi eserler ve birçok maden buluntudan oluşan 11 binin üzerinde tarihi eser gün yüzüne çıkartıldı. Kazılarda elde edilen eserler, İzmir Arkeoloji Müzesi, İzmir Tarih ve Sanat ile Selçuk Efes müzelerinde sergileniyor.
