Virüsler ve mikroorganizmaların neden olduğu beyin iltihabı tıbbi ismiyle ensefalit yakın tarihlerde Hindistan’da salgın biçiminde ortaya çıkarak ciddi can kayıplarıyla sonuçlanmıştır. Beyin fonksiyonlarına zarar vererek kalıcı hasarlara yol açan bu hastalık; yaş, cinsiyet, coğrafya fark etmeksizin birçok nedene bağlı olarak gelişebiliyor. Memorial Diyarbakır Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Hüseyin Konca, beyin iltihabı hakkında bilgi verdi.
Beyin iltihabı sıklıkla bağışıklık sisteminin zayıf olduğu bireylerde görülüyor
Virüs ve viral enfeksiyonlardan kaynakladığı bilinen beyin iltihabı, kan ve idrar yollarından hatta deride bulunan açık yaradan dahi vücuda girme özeliğine sahiptir. Vücuda giren virüs ve enfeksiyonlar beyin dokusuna yerleşerek felç, inme, hafıza kaybı, görme ve işitme bozukluğu gibi kalıcı hasarlara neden olmaktadır.
Beyin iltihabına yol açan önemli risk faktörleri
Hijyen şartlarının kötü olması,
Güçsüz bir bağışıklık sistemi,
Deride kesi, yara gibi açık bir bölgenin bulunması,
Aşılanmamış veya eksik aşılanmış olmak,
Yabani hayvan tarafından ısırılmış olmak,
Beslenme yetersizliği,
Aşılanmamış meyve ve sebzelerden kaynaklanabilir.
Kötü hijyen şartları tehlike saçıyor
Beyin iltihabı mantar ve bakteri gibi zararlı mikroorganizmaların vücuda girerek beyinde hasara neden olmasının yanı sıra fiziksel fonksiyon kayıplarına da neden olabilmektedir. Vücutta açık yer arayarak beyin dokusuna yerleşmeye çalışan zararlı bakterilerden korunmak için gün içerisinde bulunulan ortamların hijyen koşullarına özen gösterilmelidir. Beyin iltihabını kusma, ateş ve ishal gibi klasik belirtiler dışında diğer hastalıklardan ayıran bazı ağır semptomları bulunmaktadır. Bu şekilde sıralanabilir;
- Ense ağrısı
- Bilinç bulanıklığı
- Hareketlerde yavaşlama
- Görme bozuklukları
- Bilinç kaybı
- İşitme problemleri
- Felç gelişimi ile karşı karşıya kalınabilmektedir.
Kafa derisinin iltihaplanması ve beyin iltihabı birbirine karıştırılmamalı
Günlük hayatta kullanılan yanlış saç bakım kremleri, boyalar ve alerjik durumlar kafa derisinde sivilcelenme ve iltihaplanmalara neden olabilmektedir. Bu iltihaplanmalar hekim tavsiyesi doğrultusunda krem veya bazı bitkisel ürünler ile tedavisi sağlanabilmektedir. Kafa derisinin görünen kısmında meydana gelen bu durum ile beyin iltihabı hastalığı karıştırılmamalıdır. Beyin iltihabında vücuda giren mikroorganizmalar beyin dokusunda yer edinerek tahribat oluşturur ve hayati tehdit eden işlev bozukluklarına neden olmaktadır. Kalıcı hasarlar ve hayatı tehdit oluşturan beyin iltihabı evde tedavisi sağlanamayacak ciddi bir rahatsızlıktır.
Geç tanı hayatı tehdit oluşturuyor
Hastalığın şiddeti bağışıklık sistemine göre kişiden kişiye göre farklılık göstermektedir. Bilinç bulanıklığı, şuur kaybı gibi belirgin farklı semptomları bulunan beyin iltihabında belirtiler fark edildikten sonra en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna gidilerek beyin nöronlarının fonksiyonlarını değerlendirmek için elektro ensefalit grafi (EGG) çekilmelidir. Kan, idrar testleri ve duruma göre Beyin Mr görüntülemesi yapılmaktadır. Bazı durumlarda kesin tanı için beyin biyopsisi yapılmaktadır. Beyin iltihabı merkezi sinir sistemini hedef alarak görme, işitme ve fiziksel fonksiyon bozukluğu gibi ciddi hasarlar bıraktığından dolayı erken dönemde yapılan tedavi ile iyileşmek mümkündür ancak tıbbi müdahalenin geç kalındığı durumlarda ölüme de neden olabilmektedir. İyileşme sürecinden sonra erken dönemde tekrarlama söz konusu olduğundan hekim takibi ve kontroller aksatılmamalıdır.