Marco Lupo’dan bir katliamın edebî kaydı: Hamburg

Alman yazar Marco Lupo’nun 2019’da Campiello İlk Roman Ödülü’nü alan eseri Hamburg, Can Yayınları etiketiyle raflarda.  Lupo’nun okuru 1943 Hamburg’unun yıkıntıları arasında, İngiliz bombardıman uçaklarından yağan ateş fırtınasına götüren romanı, kurgu ile gerçeklik, kâbus ile hayaller arasında, açlıktan kesilen seslerin, öfkeden yıpranmış bedenlerin ve kül olmuş anıların tam ortasında heybetli bir anıt gibi yükseliyor.

Yangın mevsimi Hamburg’u sardığında, şehir, yalnızca fiziksel bir yıkımın değil, derin bir tarihî ve kişisel dönüşümün de eşiğindedir. İlk soğuklardan kaçan insanlar, çareyi bir kitabevine sığınmakta, tütün kokan rafların arasında kendilerine dair bir şeyler aramakta bulurlar. Çok uzakta olmayan bir yerde, birbirini tanımayan bir grup insan, her pazartesi aynı saatte, seçtikleri kitaplardan bölümler okumak için bir araya gelir. 

Bir gün, okuma ritüelinin katılımcılarından biri, izini kaybettiren bir yazarın birkaç romanını yanında getirir. Kitapların gizemli yazarı, onları 1943 Hamburg’unun yıkıntılarının, bombardıman uçaklarının yol açtığı ateş fırtınalarının, yeraltı sığınaklarına mahkûm, dehşetin her türlüsünü tatmış hayatların ortasına götürür. Bu hayatlardan birinde vücut bulan çocuk, yıllar sonra kendi hikâyesinin tüm parçalarını toplamaya ve gerçekten kim olduğunu anlamaya karar verecektir. Sefalet ve çaresizliğin acı yüzü ve aralarında D. Roosevelt, Churchill ve Hitler’in de bulunduğu hayaletler, onun sözcüklerinde yeniden hayat bulur. 

Hafıza her şeyi değiştirir

Unutmanın coğrafyası, belleğin anatomik bir haritası ve bir katliamın edebî kaydı niteliğindeki Hamburg, kurgu ile gerçeklik, kâbus ile hayaller arasında, açlıktan kesilen seslerin, öfkeden yıpranmış bedenlerin ve kül olmuş anıların tam ortasında heybetli bir anıt gibi yükseliyor.

MARCO LUPO, 1982’de Heidelberg’de doğdu, Taranto’da büyüdü. Bugün Torino’da yaşayan Lupo, kentin tarihî kitapçısı Libreria Internazionale Luxemburg’u işletmenin yanı sıra üyesi olduğu yazar kolektifi TerraNullius ve çeşitli dergi ve fanzinler için öykü yazmakta. 2018’de yayımlanan ilk romanı Hamburg’la 2019’da Campiello İlk Roman Ödülü’nü aldı.

BETÜL PARLAK, lisans ve lisansüstü eğitimini İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Batı Dilleri ve Edebiyatları Bölümü’nde tamamladı, halen aynı üniversitede Çeviribilim Bölümü’nde öğretim üyesi olarak çalıştı. Emekli olduğu 2017 yılından bu yana sadece kitap çevirisi yapıyor. Umberto Eco, Giorgio Agamben, Antonio Tabucchi, Salvatore Bono, Pierdomenico Baccalario gibi yazarların yapıtlarını dilimize kazandırdı.