Ali Kemal Hüseyin
VakıfBank Kültür Yayınları (VBKY), “Antik Çağın Son Büyük Savaşı” isimli kitabı okurlarıyla buluşturuyor. Kitap, tarihin en uzun ve en karmaşık savaşlarından biri olarak adlandırılan Roma ve Sasani İmparatorlukları arasında geçen ve insanlık tarihinin seyrini değiştiren destansı bir mücadelenin hikâyesini farklı açılardan ele alıyor. Bu önemli çalışmada Oxford Üniversitesi’nin kıdemli profesörlerinden geç antik çağ tarihinin önde gelen uzmanlarından James Howard-Johnston, dönemin siyasi, askerî ve sosyal dinamiklerini titizlikle ele alarak okuyucuyu olayların merkezine çekiyor.
VBKY’nin tarih kitaplığı, James Howard-Johnston’ın kaleme aldığı, İlhami Tekin Cinemre’nin dilimize çevirdiği “Antik Çağın Son Büyük Savaşı” kitabıyla genişlemeye devam ediyor. Roma ve Sasani İmparatorlukları arasında geçen özellikle 603-628 yılları arasında kızışan ve Kafkaslardan Filistin’e, Kuzey Afrika’dan Karadeniz sahillerine kadar geniş bir coğrafyada meydana gelen bu uzun savaşlar silsilesi, tarihin en uzun ve en karmaşık savaşlarından biri. Oxford Üniversitesi’nin kıdemli profesörlerinden James Howard-Johnston, dönemin siyasi, askerî ve sosyal dinamiklerini titizlikle kaleme aldığı bu kitapta, II. Hüsrev ve Heraclius gibi figürlerin stratejilerini, başarılarını ve başarısızlıklarını detaylandırarak, her iki imparatorluğun da nasıl birbirlerini zayıflattıkları, Türk kağanlığının bu savaşlardaki kritik rolünü ve İslam’ın içine doğduğu siyasi ve sosyal konjonktürü akıcı bir dille resmediyor. Kitap, sadece askerî tarihi değil, aynı zamanda dönemin sosyal yapısını ve yerel yaşamı da detaylandıran zengin kesitler sunuyor. Antik Çağın Son Büyük Savaşı hem içeriği hem de anlatım tarzıyla tarih okurları için vazgeçilmez bir kaynak ve rehber niteliğinde.
Kitaptan:
“Heraclius’un muhtemelen 624 yılının başlarında Konstantinopolis’ten gönderdiği Roma elçiliği Orta Asya’daki bir Türk güç merkezine (muhtemelen doğudaki kıdemli kağandan ziyade batıdaki kağanın sarayına) ulaştığında, Türklerin büyük çaplı müdahalesi için geri sayım başladı. Türklerin bakış açısına göre bu fırsat kaçırılmayacak kadar iyiydi. Roma’nın yardım çağrısından haberdar olan Yabgu Kağan İllig, 626’da büyük bir istila ordusuyla Kuzey Çin’e doğru ilerleyerek ve iktidarı yeni ele geçirmiş olan ikinci Tang imparatoru Taizong’u kendisiyle görüşmeye ve bir barış anlaşması yapmaya zorlayarak zemini dikkatle hazırladı. Doğu’da güvenliklerini garanti altına almanın Türklere maliyeti asgari düzeydeydi: Çinli savaş esirlerinin ülkelerine geri gönderilmesi. 27 aynı yıl küçük bir öncü kuvvet Albania’ya baskın düzenleyerek Sasani yetkililerine olacakların haberini verdi. Akıncıların verdiği ültimatom, küçümseyici tonuyla Sasanilere ilk büyük şoku yaşattı. Bir yıl içinde iki cephede birden savaşmak zorunda kalacaklarından hiç şüpheleri yoktu.”
Yazar Hakkında;
1942 yılında Dublin’de doğan yazar, 1966’dan 1971’e kadar Oxford Christ Church’te Yardımcı Öğretim Görevlisi olarak çalışmış ve bu süre zarfında Dumbarton Oaks’ta Yardımcı Araştırma Görevlisi olarak görev almıştır (1968-9). 2009 yılında emekli olana kadar Bizans Çalışmaları alanında Üniversite Öğretim Üyesi ve Oxford Corpus Christi Koleji Öğretim Üyesi olarak görev yapmıştır. Aynı kolejin 2000’li yılların ortalarında kısa bir süre geçici başkanlığını yapmıştır. Bizans’a Edward Gibbon’ın bakış açısıyla yaklaşmakta ve Bizans devleti ile Batılı akranları arasındaki karşılaştırmalara odaklanmaktadır. Howard-Johnston ayrıca Geç Antik Çağ, özellikle Roma-Pers Savaşları ve İslam’ın erken tarihi üzerine araştırmalar yapmıştır. Başlıca eserleri, (Nigel Ryan ile beraber) “The Scholar & the Gypsy: Two Journeys to Turkey”, Past and Present (1992); (Paul Hayward ile editör) The Cult of Saints in Late Antiquity and the Middle Ages: Essays on the contribution of Peter Brown (1999); Witnesses to a World Crisis: Historians and Histories of the Middle East in the Seventh Century (2010); Historical Writing in Byzantium (2014); (ed.) Social change in town and country in eleventh-century Byzantium (2020).
