Claudia Carmen
ABD merkezli şirketler, Türkiye-ABD arasındaki ikili ticari ilişkilerin nasıl daha da geliştirileceği konusunu görüşmek için bir araya geldi. Buluşmada artan ikili ziyaretler, yatırım ve ticaret odaklı etkinliklerle yeni bir döneme girildiği vurgulandı. Etkinliğe ABD Büyükelçisi Jeffry L. Flake, ABD İstanbul Başkonsolosu Julie Eadeh de onur konuğu olarak katıldı.
AmCham Türkiye (Amerikan Şirketler Derneği) üyesi olan ABD’li şirketleri Bodrum’da düzenlediği etkinlikte bir araya geldi. Türkiye’de faaliyet gösteren 125 ABD merkezli şirketi temsil eden dernek tarafından düzenlenen buluşmada “İki ülke arasında 200 yıla yakın geçmişi bulunan ve her geçen gün gelişen ticari ilişkilerin daha da büyümesi için daha çok çalışma yapılması’ mesajı öne çıktı. AmCham Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Tankut Turnaoğlu’nun ev sahipliği yaptığı buluşmaya, ABD Büyükelçisi Jeffry L. Flake ve ABD İstanbul Başkonsolosu Julie Eadeh da misafir oldu.
Turnaoğlu: “Türkiye ekonomisine katkımız 60 milyar dolar, hedef 100 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşmak”
Türkiye-ABD arasında geçmişi uzun yıllara dayanan güçlü ilişkinin, dünyadaki en önemli ve köklü stratejik ilişkiler arasında yer aldığını ve ikili ekonomik ilişkilerinin 2023’ün ilk yarısında da ivme kazanmaya devam ettiğinin altını çizen AmCham Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Tankut Turnaoğlu, “AmCham Türkiye olarak, Türkiye ekonomisine 60 milyar dolar katkı sağlayan 125 ABD merkezli şirketi temsil ediyoruz ve ana hedefimiz ülkemizi global pazarlara taşıyan bir güç olmak. Bu hedefimiz doğrultusunda Türkiye ve ABD arasındaki ticaret hacminin 100 milyar düzeyine ulaşmasına katkı sağlamayı sürdürüyoruz. Bugünkü buluşmamızda da bu hedeflere ulaşmak için ‘daha da fazla çalışmaya devam etme’ irademizi net bir şekilde ortaya koymuş bulunuyoruz. Artan ikili ziyaretler ve iş dünyası olarak yapılan yatırım ve ticaret odaklı etkinliklerle yeni bir döneme giriyoruz. ABD hükümetinin en önemli ticari etkinliklerinden olan Trade Winds 2024’ün 15 Mayıs’ta Türkiye’de gerçekleşecek olması da bu yeni dönemin en dikkat çekici göstergelerinden biri” dedi.
‘Türkiye ender bulunabilen bir potansiyele sahip’
Son 12 ayda Türkiye-ABD arasındaki ticaret hacmi 31,3 milyar dolar düzeyinde gerçekleşirken bunun 15,9 milyar dolarını ihracat, 15,4 milyar dolarını ise ithalat oluşturduğunu aktaran Turnaoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Her zaman belirttiğimiz gibi Türkiye, dünya genelinde az sayıda ülkenin sahip olduğu bir potansiyele sahip. ABD firmalarının devam eden yatırımları da bu görüşü destekliyor. AmCham olarak Türkiye’nin bölgesel merkez olarak rolünün güçlendirilmesi konusunda Orta Asya ve Kafkasya bölgeleriyle karşılıklı ilişkilerin geliştirilmesini önemsiyoruz. Ülkemizde bulunan Amerikan şirketlerinin bir bölümü Türkiye’yi bölgesel bir merkez olarak konumlandırıyor. Ayrıca Türkiye, yetenek yönetimi açısından da önemli üstünlüklere sahip. Bu önceliğimiz kapsamında iki yıldır sürdürdüğümüz ‘Global Turks’ adlı projemizin bulguları da Türkiye’de yetişen ve daha sonra yönetici rollerinde görev alan ‘1000 Global Türk’ün yetenek haritasını ortaya koyuyor. İkili ekonomik ilişkilerin önemimi vurgulamak adına Eylül ayında Washington’a düzenleyeceğimiz ziyaretin ardından 18 Eylül’de New York’ta Global Turks projemizin sonuçlarını açıklayacağımız lansmanı gerçekleştireceğiz. Bu etkinlikte Türkiye’nin çok uluslu Amerikan şirketleri için bölgesel merkez olması konusunu da ele alacağız.”
‘ABD Trade Winds için Türkiye’yi Seçti’
Etkinlikte yaptığı açılış konuşmasında ABD-Türkiye ticari ilişkilerinin doğru yolda olduğunu vurgulayan ABD Büyükelçisi Jeffry L. Flake, “Türkiye’nin büyük zorluklar karşısında dirençli ve kararlı olmaya devam edeceğini biliyorum. Bu nitelikleri, Türkiye’yi dünyanın pek çok yerinden farklı kılıyor ve ABD Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın Trade Winds 2024 için Türkiye’yi seçmesinin sebepleri arasında yer alıyor. Önümüzdeki Mayıs ayında düzenlenecek bu etkinlik, ABD hükümetinin liderliğindeki en büyük ticari misyon ve iş geliştirme forumu konumunda ve sizlerin de burada yer alacağınızı ümit ediyorum.” dedi.
Büyükelçi Flake ayrıca şunları belirtti “ABD-Türkiye ticari ilişkileri doğru yolda ilerliyor. ABD ve Türkiye arasındaki ikili ticaret eşi görülmemiş bir büyüme döneminden geçerek, 2022’de %22 artışla 34 milyar dolar düzeyine ulaştı. İkili ticaretteki bu etkileyici artış, ABD-Türkiye ilişkilerinin geleceğine de iyi bir şekilde yansıyor. Ülkelerimiz arasındaki ticaretin desteklenmesinde üstlenmiş olduğunuz rolden hepiniz gurur duymalısınız.”
Rakamlarla Türkiye-ABD Ticari İlişkileri
- Dünyanın en büyük ekonomilerinden biri olan Türkiye Cumhuriyeti, Avrupa, Asya ve Afrika’ya yakınlığı, sadece 4 saatlik uçuş mesafesinde 1,3 milyar kişilik 26 trilyon dolarlık geniş bir pazara açılan erişimi, stratejik coğrafi konumu nedeniyle önemli bir potansiyele sahip.
- 85 milyonu aşan nüfusu ile önemli bir iç pazara sahip olan Türkiye, Avrupa Gümrük Birliği üyeliği ve çok sayıda serbest ticaret anlaşması, yaklaşık 1 milyar kişiyi kapsayan geniş bir serbest piyasa alanına erişim sağlıyor.
- 2013 yılında 20 milyar dolar seviyesinde olan Türkiye-ABD ticaret hacmi 2022 yılında 32,1 milyar dolar seviyesine yükseldi. Türkiye, 2021 yılından bu yana ABD ile dış ticaretinde net ihracatçı konumunda. 2022 yılında Türkiye’nin ABD’ye ihracatı 16,9 milyar dolar, Türkiye’nin ABD’den ithalatı 15,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
- Haziran 2022 ile Mayıs 2023 arasındaki on iki aylık süreçte Türkiye’nin ABD’ye ihracatı 15,9 milyar dolar seviyesine gerilerken Türkiye’nin ABD’den ithalatı 15,4 milyar dolara yükseldi; toplam ticaret hacmi 31,3 milyar dolar olarak gerçekleşti.
- Türkiye’deki yabancı yatırımların sektörel dağılımına bakıldığında, finans sektörü yüzde 31,4 gibi önemli bir paya sahip. İmalat ve enerji sektörü ise toplam yatırımlara sırasıyla yüzde 24,1 ve yüzde 10,2 katkı sağlıyor. Özellikle Türkiye’nin aldığı toplam yatırımların yüzde 9,2’sini oluşturan “toptan ve perakende ticaret sektörü” en cazip dördüncü sektör olarak öne çıkıyor.
- TAİK tarafından Ağustos 2019’da BCG’ye hazırlatılan “Türkiye ve ABD Arasında İkili Ticareti Arttırmak” başlıklı raporu; 8 sektörde, otomotiv ve yedek parça (1), tekstil ve hazır giyim (2), mücevher (3), sivil havacılık (4), beyaz eşya (5), inşaat malzemeleri (6), mobilya (7) ve seyahat ve turizm (8) Türkiye’nin ABD’ye ihracatını artırmak için karşılaştırmalı avantajlara sahip olduğu sonucunu ortaya koyuyor.
- Türkiye’nin 2016 yılında 2 milyar doların biraz üzerinde ABD’ye hizmet ihracatı, 2021 yılında 3,9 milyar dolara kadar yükselmiş durumda. 2022 yılında ABD’ye hizmet ihracatımızın ise resmi olmayan rakamlara göre 5 milyar doların üzerinde gerçekleştiği tahmin ediliyor. Haziran 2022 ile Mayıs 2023 arasında ülkemizi ziyaret eden ABD’li turist sayısı yaklaşık 1,1 milyon.
