Claudia Carmen
Gazlı içeceklerin sağlığa zararlı olduğu yönünde toplumda ortak bilinç oluştuğunu belirten uzmanlar bu sebeple soğuk çaylara yönelimin arttığını söylüyor. Bir kutu soğuk çayın yaklaşık 7-10 adet küp şeker içerdiğine dikkat çeken Beslenme ve Diyet Uzmanı Hülya Yiğit, fazla şeker tüketiminin insülin direnci, karaciğer yağlanması gibi kronik hastalıkları tetiklediğini vurguluyor. İçerdiği katkı maddelerinin bağımlılık dürtüsünü arttırabileceği, uyku bozuklukları, ödem, migren krizleri, çocuklarda ve gençlerde dikkat eksikliği gibi sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyaran Yiğit, soğuk çayın evde hazırlanması önerisinde bulunuyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Hülya Yiğit, son yıllarda tüketimi artan ve havaların ısınmasıyla sıklıkla tercih edilen soğuk çaylardaki tehlikeye dikkat çekti ve evde hazırlanabilecek sağlıklı soğuk çay tarifi paylaştı.
Soğuk çaylar ne kadar sağlıklı
Yaz mevsiminin gelmesi ile birlikte soğuk içecek tüketme isteğimizin arttığını söyleyerek sözlerine başlayan Beslenme ve Diyet Uzmanı Hülya Yiğit, “Özellikle gazlı içeceklerin sağlığa zararlı olduğu yönünde toplumda oluşmaya başlayan ortak bilinç sebebiyle soğuk çaylar sık tercih edilenler arasında yerini alıyor.” diyerek bu içeceklerin ne kadar sağlıklı oldukları sorusuna dikkat çekti.
Adı çay ama su ve şekerden ibaret
Çayın dünyada en çok tüketilen içecek olduğunu belirten Yiğit, “Ülkemizde de sıcak çaydan farklı bir formatta olan soğuk çay tüketimi son yıllarda artışa geçti. İlk soğuk çay 1904 yılında Saint Louis Dünya Fuarı’nda İngiliz Richard Blechynden tarafından geliştirildi. Blechynden sıcak çayı buz küplerinin üzerine dökerek satmayı düşünmüş ve bu düşüncesi neticesinde büyük başarı elde etmiştir.” dedi.
Soğuk çaylardaki farklı aromalar ve ambalaj çeşitlerinin, soğuk çayı cazip hale getirdiğini sözlerine ekleyen Yiğit, “Bu içecekleri incelediğimizde içeriğinde su, şeker, meyve konsantresi, asitlik düzenleyici ve tatlandırıcılar barındırdığını görüyoruz. Yani aslında ürünün adı çay olarak geçse de, içeriği su ve şekerden ibaret. İçeriğindeki çay, yok denecek kadar az. 330 ml’lik olan soğuk çayların içeriğinde yaklaşık 7-10 adet kadar küp şeker bulunuyor. Günlük enerji ihtiyacının yüzde 10’undan fazla şeker tüketildiğinde insülin direnci, karaciğer yağlanması gibi kronik hastalıkların ortaya çıktığını biliyoruz. Ayrıca iştah kontrolünün sağlanmasını da olumsuz etkiliyor.” açıklamasını yaptı.
Asitlik düzenleyici gibi katkı maddeleri bağımlılık dürtüsünü arttırabiliyor
Soğuk çayların bazı çeşitlerinde ‘şekersiz’ etiketleri yer aldığını dile getiren Beslenme ve Diyet Uzmanı Hülya Yiğit, “Bunlar tüketiciyi yanıltıyor. Şekersiz olan içeceklerin içeriğinde tatlandırıcılar bulunuyor. Tatlandırıcılarla ilgili araştırma ve tartışmalar devam ediyor. Ancak, yapılan hayvan çalışmalarında bazı çeşitlerinin beyin, mesane ve kolon gibi kanser türleriyle ilişkili olduğu görüldü. Yapılan bir başka araştırmaya göre de tatlandırıcı karıştırılmış su içen deneklerin, aynı miktarda saf su içen deneklere göre daha fazla açlık hissi duydukları görüldü. Ayrıca soğuk çayların içeriğinde bulunan asitlik düzenleyici gibi bazı gıda katkı maddelerinin yüksek miktarlarda alımı bireylerde bağımlılık dürtüsünü arttırabiliyor, uyku bozuklukları, ödem, migren krizleri, çocuklarda ve gençlerde dikkat eksikliği gibi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.” uyarısında bulundu
Soğuk çayınızı evde de hazırlayabilirsiniz
Serinlemek amacıyla tercih edilen paketli soğuk çayların çoğunun fazla şekerli ve vücutta etkileri tam olarak bilinmeyen tatlandırıcılar ile gıda katkı maddeleri barındırdığını ifade eden Yiğit, “Özellikle yaz aylarında soğuk bir şeyler içmek istediğinizde paketli soğuk çaylara yönelmek yerine, daha doğal, şekersiz ve sağlıklı bir alternatife yönelebilirsiniz.” dedi ve evde herkesin kolaylıkla hazırlayabileceği sağlıklı soğuk çay tarifi paylaştı:
“Evde soğuk çay hazırlayabilmeniz için gerekli olan malzemeler, bulunması kolay ve hemen herkesin evinde zaten var olan malzemeler. 2 adet orta boy şeftali, 1 su bardağı demlenmiş çay (poşet çay ile de hazırlanabilir), 1 yemek kaşığı bal, yarım limonun suyu ve 3 bardak su. Şeftalileri büyük parçalar halinde dilimleyin ve su ile beraber küçük bir tencerede kaynatın. Su kaynadıktan 8-10 dakika sonra şeftaliler yumuşayınca tencerenin altını kapatın ve bir sürahiye süzdürün. Daha sonra demlenmiş çayınızı, bal ve limon suyunu sürahiye ekleyip karıştırın. Buzdolabında soğutun. İçeceğinizi taze nane yaprakları ve limon veya şeftali dilimleri ile servis edebilirsiniz. Afiyet olsun.”
