Claudia Carmen
Günümüzde her ne kadar kanser hastalığı giderek yaygınlaşsa da gelişen tedaviler de yüz güldürüyor. Yeni tedaviler artık hem daha az yan etkili hem de hastanın yaşam kalitesini çok fazla bozmadan yaşamlarını sürdürmelerine imkân sağlıyor. Kanser tedavisi sırasında bazı kurallar çerçevesinde çalışmanın ve tatil yapmanın mümkün olduğunu dile getiren Anadolu Sağlık Merkezi Medikal Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, “Uygulanan tedavinin çeşidi, oluşabilecek yan etkiler, çalışma ortamının durumu gibi faktörler farklılık göstereceği için hastaların hekimleri ile konuşarak bu sürece karar vermesi gerekiyor. Ayrıca, kemoterapi sırasında tatilin bazen mümkün olabileceğini ancak bu durum kemoterapilerin yan etki profiline, veriliş sıklığına, hastanın ek hastalıklarına göre değişkenlik gösterebiliyor” diye konuştu.
Kemoterapi almanın tatile çıkılamayacağı anlamına gelmediğini paylaşan Anadolu Sağlık Merkezi Medikal Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, “Sistemik tedavi alan hastaların genel fiziksel durumları iyi ise, yapılan kan sayımı değerlerinde düşüklük yoksa, yani nötropeni yaşanmıyorsa, tedavilere bağlı bulantı, kusma, ishal gibi yan etkiler oluşmuyorsa ya da beslenme sorunları oluşmuyorsa hastalar doktorları ile konuşarak tatil planı yapabilirler” dedi.
Gidilecek yerde sağlık hizmetine kolay ulaşılabilmeli
Seyahate çıkarken hastaların yanında bir yakının olması ve gidilecek yerde sağlık hizmetine kolaylıkla ulaşılabilmesi gerektiğini vurgulayan Medikal Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, “Gidilecek yere göre seyahat araba ya da uçakla olabilir ancak hastaların araç kullanmaması daha uygun olacaktır. Uçakla seyahat beyin ödemi riski bulunanlarda, ciddi nefes darlığı ya da derin anemisi olanlara tavsiye edilmez” dedi. Tatile çıkmadan önce liste yaparak kullanılan ilaçların, mide koruyucunun, bulantı ve ishal ilacı gibi destek ilaçların, ağrı kesicilerin alındığından emin olunması gerektiğini hatırlatan Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, “Kullandığınız destek ekipmanlar varsa; yürüteç, oksijen tüpü, kolostomi torbası gibi, bunları yanınıza almayı unutmayın. Tatil süresince ilaçların düzenli olarak saatinde alınması çok önemli” diye konuştu.
Güneşten korunmak önemli
Tatilde güneşin zararlı ışınlarından korunmak için tercihen gölgelerde kalınması, şapka, gözlük ve güneş koruyucu krem kullanılmasının ihmal edilmemesi gerektiğini söyleyen Medikal Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, “Özellikle güneş ışınlarının yoğun olduğu 11 ile 15 saatleri arası güneşe çıkmayın. Unutmayın bazı kemoterapi ilaçları, biyolojik tedaviler ya da akıllı ilaçlar güneşe maruz kalındığında ciltte hasar oluşturabilir. Yine benzer şekilde radyoterapi aldığınız bölgeniz güneş ışınlarına karşı hassas olabilir. O bölgeleri güneş görmeyecek şekilde kapatmanız uygun olacaktır” hatırlatmasında bulundu. Kıyafet seçiminde terlemeyi önleyecek rahat, keten ve doğal liflerden yapılmış giysilerin tercih edilmesi önerisinde bulunan Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, “Eğer denize ya da havuza girmek isterseniz su yutmamaya özen gösterin çünkü kontamine sulardan birçok enfeksiyon bulaşabilir” dedi.
Açıkta satılan yiyecekler yenmemeli
Yemek yenilen yer ve seçilecek yemeklerin de çok önemli olduğunun altını çizen Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, “Tatilinizin güzel geçmesi için yemek hazırlanan ve sunulan yerin hijyenik olmasına dikkat edin. Günlük taze pişmiş, açıkta bekletilmemiş yemekler tercih etmenizi, çiğ balık veya deniz ürünü içeren gıdalardan uzak durmanızı, sokaklarda satılan yiyecekleri tüketmemenizi, açık dondurma, pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri tüketmemenizi öneririz. Ayrıca kapalı satılan şişe suyu tercih edin. Özellikle sıcakta çabuk bozulabilecek mayonez gibi sosları içeren gıdalardan ve yeterince temizlendiğinden emin olmadığınız çiğ yeşilliklerden yapılan salatalardan mutlaka uzak durun, sigara içmeyin ve uykunuza dikkat edin” şeklinde konuştu.
