Claudia Carmen
Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Hakları (CİSÜ) Platformu üyesi sivil toplum kuruluşları depremin gerçekleştiği 6 Şubat’tan bu yana bölgeye sahada, göç alan illerde ve uzaktan desteğe devam ediyorlar. Platform üyelerimiz bölgede cinsel sağlık ve üreme sağlığı alanında yaşanan sorunları belirleyerek platform üyeleri arasında koordinasyonu sağlıyor, bölgeden gelen kontraseptif malzeme taleplerinin karşılanması için kolaylaştırıcı rol üstleniyor ve üyelerin hizmet sunumu ve savunuculuk çalışmalarına destek oluyor.
CİSÜ Platformu Proje Koordinatörü Yonca Cingöz, Platform’un deprem odaklı takip çalışmalarıyla ilgili şunları söyledi: “Üyelerimizden ve bölgedeki paydaşlarımızdan aldığımız geribildirimler üzerinden hizmet sunumundaki sıkıntıları belirleyerek, genel ve il düzeyindeki önerilerimizi yerel ve ulusal karar alıcılara iletiyoruz. Afet ve kriz durumlarda cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetlerinin öncelenerek verilmesinin ne kadar hayati olduğuna dair farkındalığı artırmak, orta ve uzun vadede bölgede bu alandaki sağlık sorunlarının ve hak ihlallerinin artmaması için önlemlerin alınmasını sağlamak temel hedefimiz.”
Platformun destekçilerinden Türk Tabipler Birliği Adıyaman’da kadın sağlığı birimi açtı. Platform üyesi HalkSağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER), Uluslararası Planlı Ebeveynlik Federasyonu (IPPF-International Planned Parenthood Federation) desteğiyle Antakya’da Kadın ve Üreme Sağlığı Hizmet Birimi açarken Türkiye Aile Sağlığı ve Planlaması Vakfı (TAPV) Adana’da kadın ve çocuklar özelinde koruyucu sağlık çalışmaları yürütmeyi planlıyor. Sağlık Hakkı Derneği, 8 Mart Dayanışma Projesi kapsamında 8-15 Mart 2023 tarihlerinde Hatay’a giderek kadınlara yönelik kişisel sağlık ve hijyen eğitimleri ve psikolojik ilk yardım süreci yürüttü ve hazırlanan hijyen ürünlerini içeren 1000 çantayı kadınlara ulaştırdı.
Engelli Kadınlar Derneği de bölgedeki engelli kadın ve çocuklar için ihtiyaç tespiti ve psikolojik destek çalışmalarını sürdürüyor. Kadınlara Hukuki Destek Merkezi (KAHDEM), 11 ilde ihtiyaç duyan kadınlara hukuki destek sunuyor. Kadının İnsan Hakları Yeni Çözümler Derneği (KİHYÇD), Diyarbakır, Malatya ve Adıyaman şehirlerinde kadınlar ve LGBTİ+ alanında çalışan STK’lara yönelik olarak psikososyal destek mekanizması sağlayacak bir projeye hazırlanıyor. Kadınlarla Dayanışma Vakfı (KADAV), depremden etkilenen kadınlar, çocuklar ve LGBTİ+’larla dayanışmak için deprem bölgesine giderken, Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği (CŞMD) alandaki cinsel şiddete dair destek sistemini takip etmek üzere saha ziyaretinin ardından bir bilgi notu yayınladı ve bu alanda savunuculuk çalışmasını sürdürüyor.
HIV ilaçlarına erişimi kolaylaştırdı
SPoD, Pozitif Dayanışma Derneği, HEVİ LGBTİ, bölgedeki LGBTİ+lara yönelik psikolojik destek vermek için çalışmalar yürütürken, KAOS GL ve 17 Mayıs Derneği Ankara’ya deprem bölgesinden gelenlere sosyal hizmet uzmanlarıyla birlikte sağlık ve barınma sorunlarına yönelik destek sunuyor. HIV özne örgütlerinden Pozitif Yaşam Derneği, Pozitif-iz Derneği ve Pozitif Dayanışma depremden etkilenen HIV ile yaşayanların başta HIV ilaçlarına erişim olmak üzere acil ihtiyaçlarının temini için koordineli çalışırken, psikolojik ve hukuki danışmanlık desteği veriyor. Pozitif Yaşam ayrıca UNFPA ortaklığında yürüttüğü proje kapsamında danışanlarını nakit destek, PSS, kira desteği gibi desteklere yönlendiriyor.
Gençlere özel danışmanlık
Türk Tıp Öğrencileri Birliği (TURKMSIC) depremden etkilenen tıp öğrencilerinin ihtiyaçlarına ve eğitim hayatlarının devamı için çalışma yürütüyor ve afet durumlarında anahtar gruplara hak temelli yaklaşım ve bu alanda çalışan kurumlarla ilgili üyelerini bilgilendirici webinarlar düzenliyor. Sağlıkta Genç Yaklaşımlar Derneği (SGYD), Diyarbakır ve Hatay’da kurduğu merkezlerde ergenlik sürecindeki gençlerin beden hakkı, gelişim süreçleri ile ilgili danışmanlığın yanı sıra gebelerin takibi, CSÜS taleplerinin karşılanması hizmetlerini de karşılıyor.
CİSU Hakkında
CİSÜ Platformu, cinsel haklar ve üreme haklarının temel insan hakları kapsamına girdiği kabulüyle; cinsel sağlık ve üreme sağlığı haklarına ve hizmetlerine hiçbir ayrımcılık olmadan erişimi desteklemek üzere çalışan; ulusal ve yerel sivil toplum örgütleri, akademik kurumlar, meslek örgütleri ve akademisyenlerin bir araya gelerek bireyin özel hayatında ve kamusal alanda ortak savunuculuk çalışmaları gerçekleştirilmesini sağlamayı amaçlamaktadır. CİSÜ Platformu 2013-2018 yılları arasında Kahire +20 ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Platformu adıyla çalışma yürütmüştür. Avrupa Birliği (AB) Türkiye Delegasyonu tarafından yürütülen Sivil Toplum Ağlar ve Platformlar Destekleme Programı tarafından desteklenen “Türkiye’de Üreme Hakları ve Sağlığı Platformunun Güçlendirilmesi” projesi kapsamında 2020 yılı şubat ayı itibariyle Platform çalışmaları yeniden aktive olmuştur. Platform cinsel sağlık ve üreme sağlığı, aile planlaması, kadın sağlığı, halk sağlığı, toplumsal cinsiyet eşitliği, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, engellilik, sığınmacı ve mülteciler, gençlik ve hukuk alanında çalışmakta olan sivil toplum kuruluşları ve bireysel üyelerden oluşmaktadır.
