Kurulduğu günden bugüne özel tiyatroların sanatsal üretimini zenginleştirirken ekonomik, sosyal ve hukuki açıdan güçlenmesi ve sürdürülebilir hale gelmesini sağlamak için çalışmalarını sürdüren Tiyatro Kooperatifi, 27 Mart Dünya Tiyatro Günü mesajında pandemi, deprem, sel gibi toplumsal olarak yaşadığımız acıların dinmesini dilerken, her türlü krizde özel tiyatroları savunmasız bırakan sorunlar için kalıcı çözümlerin hayata geçirilmesini talep ediyor.
İlgili kamu kurum ve kuruluşlarının özellikle kriz anlarında üzerlerine düşen görevleri yerine getirmesi bekleyen Tiyatro Kooperatifi, pandemi döneminde karşı karşıya kalınan büyük zorlukların bir benzerinin bugün de yaşandığının altını çiziyor; halihazırda maddi zorluklar yaşayan, ayakta kalmaya çalışan, kamu kurum ve kuruluşlarından anayasal hakkı olan desteği bekleyen özel tiyatroların, toplumsal sorumluluğunun bilinciyle deprem alanına destek kampanyaları düzenlediğini, ellerindeki kısıtlı imkanları dayanışma için seferber ettiğini ancak ilgili kamu kurumlarınca korunması gereken tiyatro alanına dair özel bir çalışma yapılmadığını vurguluyor. Özel tiyatroların sürdürülebilirlik sorununu konuştuğumuz son 27 Mart olmasını bekleyen Tiyatro Kooperatifi’nin temel talepleri şöyle:
- Tiyatrolar ticarethane, tiyatro sanatını icra edenler de tacir değildir. Mevcut mevzuatta özel tiyatroların faaliyetlerine özgü bir tanım yapılması gerekmektedir.
- Özel tiyatroların üstündeki ağır vergi yükü kaldırılmalıdır.
- Özel sektörün tiyatro alanını desteklemesi teşvik edilmelidir.
- Özel tiyatroların bağış alabilmesinin önünün açılmalıdır.
- Özel tiyatrolara yapılan çok sınırlı destek genişletilmelidir.
- Özel tiyatrolara SGK teşviki verilmelidir.
- Belediyecilik mevzuatında kültür sanat alanıyla ilgili gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.
Tüm temel taleplerinin takipçisi olan Tiyatro Kooperatifi, 6 Şubat’ta yaşanan deprem felaketinden sonra toplumsal sorumluluğunun bilinciyle, depremden hayatta kalanlarla dayanışma için bir kampanya planladı. Yaşanılan büyük toplumsal acıların ardından sanatın hayatta kalanlar için iyileşmeyi destekleyici bir gücü olduğunun farkındalığıyla dayanışmayı örgütlemek üzere #SahnedenDayanışma çağrısı yaptı. Tiyatro Kooperatifi ortaklarının katıldığı, kampanya kapsamında yürütülen çalışmalar şöyle:
- Tiyatro Kooperatifi ortağı özel tiyatrolar, oyun gelirlerinin tamamını veya bir kısmını seçecekleri Afet Platformu’na dahil Sivil Toplum Kuruluşu’na, kendi imkânları doğrultusunda bağışlıyor.
- Tiyatro Kooperatifi ortağı özel tiyatrolar oyun gelirlerini, evini kaybetmiş depremzedeler ile kira desteği vermek ya da boş durumdaki evini kullanıma açmak isteyen kişileri buluşturmak için İhtiyaç Haritası tarafından başlatılan #BirKiraBirYuva projesine bağışlıyor.
- Tiyatro Kooperatifi ortağı özel tiyatrolar, Afet Platformu’na üye herhangi bir sivil toplum kuruluşunun üyesi, gönüllüsü veya destekçisi olan seyircileri, 1 Mart 2023’ten başlayarak 2022-2023 sezon sonuna kadar #SahnedenDayanışma kontenjanıyla oyunlarında misafir ediyor.
- Tiyatro Kooperatifi, depremden direkt etkilenen illerde faaliyet gösteren paydaşları Akdeniz Bölge Tiyatro Kooperatifi ve Ahura Tiyatro Kooperatifi’ne dahil tiyatroların yeniden sahnelere dönebilmesi için depremzede meslektaşlarıyla dayanışmayı sürdürüyor. Bu kapsamda,
- Tiyatro Kooperatifi ortakları oyun gelirlerinin bir kısmını depremzede meslektaşlarıyla paylaşacak.
- Tiyatro Kooperatifi’nin önerisiyle, İBB Kültür Dairesi Başkanlığı’na bağlı Kültürel Etkinlikler Müdürlüğü, 27 Mart Dünya Tiyatro Günü’nü kapsayan 26 – 30 Mart tarihleri arasında İstanbul’daki oyunların yanı sıra Akdeniz Bölge Tiyatro Kooperatifi’yle birlikte depremden etkilenen illerdeki tiyatro ekiplerine de sahne veriyor. İBB, depremden etkilenen illerin tiyatrolarına kültür merkezlerinin sahnelerini açıyor ve oyunları İstanbullulara ücretsiz olarak sunuyor. Yıl boyunca sürecek dayanışma projesi kapsamında, bölgedeki tiyatrolar İBB sahnelerinde yer alacak.
- Tiyatro Kooperatifi ortakları oyun gelirlerinin bir kısmını depremzede meslektaşlarıyla paylaşacak.
- Tiyatro Kooperatifi, depremden etkilenenler yeniden bir hayat kurarken, başta çocuklar ve kadınlar olmak üzere toplumsal iyi oluşu destekleyecek faaliyetler yürütecek. Bölgeye giderek depremzede çocuklarla buluşmak, oyunlar, atölyeler, drama çalışmaları içeren bir projeyi hayata geçirmek için çalışmalar kurgulayacak. Bu projenin detayları netleştiğinde, kamuoyuna ayrıca bir bilgilendirme yapacak.
TİYATRO KOOPERATİFİ HAKKINDA
Tiyatro Kooperatifi, mesleki alanda özel tiyatroları temsilen, tiyatro sektöründeki tüm üretim ve uygulama süreçlerinin iyileştirilmesi ve profesyonelleştirilmesi amacıyla, 26 Haziran 2019’da İstanbul’daki özel tiyatroların bir araya gelmesiyle kuruldu. Yönetim kurulu başkanlığını Yeşim Özsoy’un üstlendiği Tiyatro Kooperatifi’nin yönetim kurulu Ersin Umut Güler, Hakan Silahsızoğlu, Mert Fırat, Muharrem Uğurlu, Volkan Yosunlu ve Vildan Güleç’ten oluşuyor.
Tiyatro Kooperatifi’nin şu anda; Altıdan Sonra Tiyatro-Kumbaracı50, Altkat Sanat, Altsahne, Ankara Birlik Tiyatrosu, Apartman Sahne, Asmalı Sahne, Atlas Tiyatro Araştırmaları, Atta Festival, Baba Sahne, Balkonda Sanat Prodüksiyon, Biraderler Yapım, BRC Sanat Prodüksiyon Tiyatrosu, Craft, Dandun Tiyatro, DasDas, Derinart, Dilek Türker-Tiyatro Ayna, Echoes Sahne, EKİP Tiyatrosu, Ekip Kafile, Entropi Sahne, Erbulak Evi, Eylül Sahnesi, Fabrika Sanat, Gaca Tiyatro, GalataPerform, Germinal Tiyatro, HANN Sahne, ikincikat, İstanbulimpro, Kadıköy Emek Tiyatrosu, Klan Sahne, Koma, Kuzgun Yapım, K! Kültüral Performing Arts, Lavean Sanat Grubu, Levent Üzümcü Tiyatrosu, Mahşer-i Cümbüş, Mam’art, Mask-Kara Tiyatrosu, mesele kumpanya, NoAct Sahne, oyun atölyesi, Pafta Tiyatro, primatölye, QPerformans, Reha Özcan Kumpanyası, Sahne3, Semaver Kumpanya, Tatavla Tiyatro-Tatavla Sahne, Tatlı Ekşi Tiyatro, Tiyatro Alesta, Tiyatro Amorf, Tiyatro Bereze, Tiyatro D22, Tiyatro Dalga, Tiyatro 11, Tiyatro (Hâl), TiyatroDea, Tiyatro Hemhâl, Tiyatro.iN, Tiyatrokare, Tiyatro Mima, TiyatrOPS, Tiyatro Oyun Kutusu, Tiyatro Öteki Hayatlar, Tiyatro Pangar, Tiyatro Tiyatral, Tiyatro Yan Etki, Tiyatro Yeniden, Toy İstanbul, Uygur Sanat Tiyatrosu, Versus Tiyatro, VivusArt, Wise Akademi, Yolcu Tiyatro ve Yapıcı Tiyatro’dan oluşan 77 ortağı bulunuyor ve güç birliği her geçen gün artıyor. Bu dayanışmayı tüm Türkiye’ye yaymayı arzulayan Tiyatro Kooperatifi, bu doğrultuda bölgesel kooperatifleşme çalışmalarına da destek veriyor ve tüm tiyatro kooperatiflerinin birlik statüsünde birleşmesini hedefliyor.