Claudia Carmen
Rusya-Ukrayna savaşında Batılı müttefikler, Alman yapımı Leopard 2 tanklarının savaşın seyrini değiştirebileceği görüşünde olduğu için Almanya’yı uzun süredir söz konusu tankların gönderimine onay vermesi için baskı altında tutuyor. ABD ise Leopard 2’nin Ukrayna’ya gönderilen kısmının ikamesi uzun zaman alacağı öngörüsüyle bu durumu Avrupa pazarına girmek için bir fırsat olarak görüyor.
Almanya uzun süredir bu konuda gönülsüz davransa da Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, diğer Avrupa ülkelerinin ellerindeki Leopard 2 tanklarını Ukrayna’ya göndermek istemeleri halinde buna karşı çıkmayacaklarını belirtti. Ancak hâlâ Almanya tarafından net bir tavır ortaya konmuş değil.
Polonya ve Finlandiya ne dedi?
Polonya, uluslararası bir koalisyonun parçası olarak Ukrayna’ya 14 Leopard tankı gönderebileceğini ifade etti. Finlandiya da sevkiyatlara karşı olmadığını söyledi. Ancak tanklar Alman lisansı altında tedarik edildiğinden, ülkeler Almanya’nın onayı olmadan gönderemezler.
Öte yandan Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, Polonya’nın Almanya’nın onayı olmadan Leopard tanklarını Ukrayna’ya gönderebileceğini öne sürdü.
Polonya ve Finlandiya’nın bu açıklamaları sonrası Almanya’dan konuya ilişkin bugün gelen açıklama ilk ‘yeşil ışık’ olarak değerlendirildi. Ayrıca Batılı müttefikler ve bazı uzmanlar Almanya’nın bu konuda atacağı adımın önümüzdeki yıllarda bütün Avrupa kıtasının güvenliği açısından çok kritik bir rol oynayabileceğini belirtiyor.
Leopard 2 tankları ne zaman Ukrayna’ya varacak?
Dünya çapında en iyi performans gösteren modellerden biri olarak kabul edilen Leopard 2 tankları, Avrupa’da yaygın olarak kullanılıyor. Leopard ilk olarak 1970’lerin sonunda Amerikan M48 Patton’un yerini almak üzere üretilmiş ve kısa sürede ateş gücü, hareket kabiliyeti ve sağlam zırhı ile ünlenmişti. Alman gazetesi Frankfurter Allgemeine Zeitung’a göre Leopard 2, “Alman tank endüstrisinin [Volkswagen] Golf’ü gibi dünyaca tanınan çok yönlü bir araç”.
Ukrayna’ya hali hazırda gönderilen herhangi bir tankın ne kadar çabuk varacağı henüz belli değil. Leopard’ın topunu ve elektronik aksamını üreten ve düzinelerce eski modele sahip Alman silah üreticisi Rheinmetall, yenileme ve onarım ihtiyacı nedeniyle tankların hiçbirini 2024’e kadar teslim edemeyeceğini söyledi.
Leopard 2’nin savaşa nasıl bir etkisi olabilir?
İngiltere merkezli Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’ne göre Ukrayna’ya yaklaşık 100 tank tedarik etmek savaşta “önemli” bir fark yaratabilir.
Alman silah üreticisi Rheinmetall CEO’su Armin Papperger, Almanya’nın Bild gazetesine Leopard ile askerlerin her seferinde düzinelerce kilometre ilerleyebileceğini ve uzun bir siper savaşının son bulabileceğini söyledi.
Ancak tankları kullanmak için Ukrayna birliklerinin hızla eğitilmesi gerekecek.
Rusya’nın tutumu ne?
Leopard 2 tanklarının gönderimi, NATO ülkelerinin Rusya-Ukrayna savaşına doğrudan katılımı olarak yorumlanırsa savaşı kızıştırabileceği analizleri yapılıyor.
Nitekim Rusya, NATO’nun yüksek teknolojili silahlar konuşlandırması durumunda tırmanışın “son derece tehlikeli” olacağı konusunda uyardı. Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov’a göre bu tür silahların piyasaya sürülmesi, savaşı “tabii ki küresel ve pan-Avrupa güvenliği açısından pek iyiye işaret etmeyecek olan yepyeni bir düzeye” getirecek.
Moskova’nın ABD Büyükelçisi Anatoly Antonov da Ukrayna’nın Rusya’yı veya Kırım’ı hedef almak için Batı tarafından sağlanan silahları kullanması durumunda Rusya’nın misilleme yapacağını söyledi.
Eski Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev ise Batı’nın Ukrayna’ya verdiği desteğin sürmesinin nükleer savaşa yol açabileceği konusunda uyardı.
ABD kendi tanklarını sunmak istiyor
Şimdiye kadar Leopard 2’nin Ukrayna’ya teslimi hep askeri açıdan değerlendirilse de söz konusu silah teslimatı silahlanma politikalarıyla da ilişkilendirildi. Leopard 2 zeminindeki tartışma Almanya ve ABD arasındaki görüş ayrılığını ortaya çıkardı.
İsviçreli Neue Zürcher Zeitung gazetesinde konuya ilişkin dikkat çekici bir iddia yer aldı. Gazetenin iddiasına göre ABD, Avrupa ülkelerine Leopard 2 tankının sayısının tükenmesinin ardından bu tankın yerine kendi tanklarını teklif etmeyi bekliyor. Haberde ABD’nin Avrupa’nın silah pazarına girerek zırhlı araç alanında Alman rakibini saf dışı bırakma fırsatı yakaladığına dikkat çekiliyor.
Alman savaş endüstrisinin kapasitesini düşürmek zorunda kalmasıyla Leopard 2 gibi tanklar artık daha zor ve uzun vadede üretilebiliyor. Bu sebeple Ukrayna’ya gönderilecek Leopard 2 tanklarının yerine yenilerinin üretilmesi yerine ABD tanklarının pazara girebileceği analizleri yapılıyor.
Ukrayna’daki savaşın başlamasıyla birlikte Almanya başta olmak üzere tüm Batı ülkeleri savaş endüstrisi kapasitesini fazla düşürdüğünün farkına varırken, bu ülkeler, herhangi bir tankın savaş bölgesine sevkiyatı durumunda, yenilerini ikame etmeleri gerekiyor.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, birkaç gün önce yaptığı açıklamada, ülkede silah ve mühimmat üretiminin önemli ölçüde genişletilmesi gerektiğini söyledi. SPD yöneticilerinden Lars Klingbeil de silah endüstrisiyle anlaşma yapılmasını önerdi.
