Claudia Carmen
Her yıl yaklaşık 10 kişiden birinde taş hastalığının oluştuğunu belirten VM Medical Park Ankara Hastanesi Üroloji Uzmanı Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, “Böbrek taşı görülme oranı normalde yüzde 2-3 oranındadır. Gebelikte bu oranda değişiklik olmamaktadır. Üriner taşlar gebelikte ağrılara, enfeksiyonlara, ara ara hastaneye yatma gereğine hatta erken doğuma bile neden olabiliyor” dedi.
VM Medical Park Ankara Hastanesi Üroloji Uzmanı Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, gebelik döneminde böbrek taşı oluşumu hakkında uyarılarda bulundu.
Her yıl yaklaşık 10 kişiden birinde taş hastalığının oluştuğunu ifade eden Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, “Böbrek taşı görülme oranı normalde yüzde 2-3 oranındadır. Gebelikte bu oranda değişiklik olmamaktadır. Üriner taşlar gebelikte ağrılara, enfeksiyonlara, ara ara hastaneye yatma gereğine hatta erken doğuma bile neden olabiliyor” diye konuştu.
Gebelik döneminde böbrek taşının nasıl oluştuğunu dile getiren Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, “Bunun nedeni idrarı böbrekten idrar kesesine ileten kanalcıkların gebelik ile büyümüş ana rahmi nedeniyle sıkışması yanında gebelik sırasında oluşan hormonal değişiklikler de idrar kanallarını gevşetip görece şişkinliğe katkıda bulunmasıdır” şeklinde konuştu.
BU BELİRTİLER GÖZ ARDI EDİLMEMELİ
Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, hamilelikte böbrek taşı belirtilerini şu şekilde sıraladı:
- “Bulantı ve kusma
- Sürekli idrara çıkma isteği
- Kasık ve bel ağrısı
- Böbreklerde şişlik
- Tek taraflı böbrek ağrısı”
TANI KOYMAK KOLAY DEĞİLDİR
Hamilelikte böbrek taşının nasıl anlaşabileceğinden bahseden Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, “Gebelikte taş tanısını koymak gebe olmayan hastalardaki kadar kolay değildir. Böbrek taşının klasik bulguları olan yan ağrısı, bulantı, kusma ve sık idrar yapma hissi gebelerde taş hastalığı olmadan da görülürken, gebelerde büyüyen ana rahmine bağlı olarak taş ağrıları bel ve kasık gibi klasik konumlarından farklı noktalarda hissedilerek ağrının doktor tarafından yorumlanmasını da güçleştirebilir” ifadelerini kullandı.
ULTRASONLA TEŞHİS KONULMAKTADIR
Fizik muayenedeki güçlüğün yanında gebede taş tanısı sırasında kullanılabilecek görüntüleme yöntemlerinin de sınırlı olduğunu söyleyen Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, şu bilgileri paylaştı:
“Buna karşın radyasyon içermeyen bir yöntem olan ultrason anne karnındaki bebek için güvenlidir ve dolayısıyla taş şüphesi olan gebelerde ilk tercih edilen görüntüleme yöntemi olarak rahatlıkla kullanılmaktadır. Gebelik döneminde doğal olarak gelişmiş olan böbrek şişliği veya henüz şişliğe neden olamayacak kadar yeni tıkanıklığa yol açmış taşlarda ultrasonun tanı koyma yeteneği belirgin olarak düşmektedir.”
BEBEK İÇİN RİSK OLUŞTURABİLİR
Hamilelikte böbrek taşının bebeğe zarar verip vermeyeceği konusuna değinen Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, “Ağrının kendisi bebeğe bir zarar vermeyebilir ancak ağrının nedeni önemlidir. Aşırı enfeksiyon ya da böbrek taşlarının düşürülme aşaması anne ve bebek için risk oluşturabilir” açıklamasında bulundu.
İLAÇ TEDAVİSİ UYGULANABİLİR
Her hastaya kişiye özel tedavi planlanması gerektiğini vurgulayan Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, “Taşın büyüklüğü, bulunduğu konum, kanalları tıkayıp tıkamadığı, gebeliğin hangi haftasında olunduğuna göre kişisel bir tedavi yöntemi belirlenir. Eğer taş 5 mm’yi aşmamışsa, kusma-bulantı aşırı değilse ve böbrek şişliği kritik eşiği aşmamışsa çoğunlukla ilaç tedavisi uygulanarak gebelikte taş düşürme kendiliğinden gerçekleşebilir” dedi.
HAMİLELİKTE TAŞ KIRMA İŞLEMİ RADYASYON RİSKİ NEDENİYLE TERCİH EDİLEMEZ
Bu hastaların sadece yüzde 70’inin ilaç tedavisiyle taşlarından kurtulabileceğinin altını çizen Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, şunları söyledi:
“Ancak taş büyümüşse ve anne ilaç bile kullanamayacak kadar ciddi bulantılar yaşıyorsa, bir müdahale söz konusu olabilir. Bu yüzden sorunun hamilelikten sonra çözülmesi ve hamilelik bitene kadar annenin rahat etmesi için böbrek ile idrar kanalı arasında bir ince boru (stent) takılarak taşın ilerlemesi ve kanalı tıkaması engellenir. Hamilelik bittikten sonra bu stent çıkarılır ve taş kırma işlemi gerçekleşir.”
ERKEN DOĞUMA NEDEN OLABİLİR
Hamilelikte görülen böbrek taşı rahatsızlığının önlem alınmazsa erken doğuma sebep olabileceğine dikkat çeken Op. Dr. Hıkmat Jabrayılov, “Taşın başlattığı ağrı ve kasılmalar uterusta doğum kasılmalarının erken başlamasına yol açabilmektedir. Doğurganlık çağındaki tüm kadınların özellikle ideal kilosunun üzerinde olanlar, şeker hastalığı, kolesterol yüksekliği veya metabolik bozukluğu saptanan veya ailesinde taş hikâyesi bulunan kişilerin gebelik öncesi böbrek taşı varlığı açısından mutlaka check-up yaptırması gerekmektedir. Taş hastalığı gebelik öncesinde saptandığı takdirde kolaylıkla tedavi edilmesine rağmen gebelikte ortaya çıkması durumunda hem anne hem de bebek için ciddi risk oluşturabilmektedir. Dolayısıyla küçük veya büyük vücuttaki tüm taşların gebelik öncesi tedavi edilmesi oluşabilecek tüm riskleri yok etmektedir” diyerek sözlerini sonlandırdı.
