Fahrjie’nin kocasından Kosova savaşından beri haber alınamıyor. „Dullar köyü“ olarak bilinen Kursha e Madhe köyündeki pek çok kadın da aynı şekilde hissediyor. Kocaların kalıntılarının bulunduğu ceset torbaları, kimlik tespiti ve nihayet kesinlik kazanması için kamyonlar dolusu gelmeye devam ediyor. Fahrjie, bal yetiştirerek özenle kazandığı kendi geçim kaynağı azalma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığında, ataerkil topluma karşı çıkarak, kalan ailesini besleyebilmek için meseleyi kendi ellerine almaya karar verir. Bir kadının kendi kaderini tayin etme ve köy halkına ilham verme gücüne dair duygusal bir hikâye, ekranın ötesine geçmeyi başarıyor.
Bu film tam zamanında vizyona girdi. Savaştan çok sonra gerçekleşen bir işgalin acımasız etkilerini hatırlatıyor, gösteriyor ve hayatta kalanların – çoğu durumda kadınların – toplumları için tek umut olarak oynayabilecekleri rolü gösteriyor. Yönetmen Blerta Basholli, hem Kosova savaşıyla yüzleşmek hem de dünyadaki diğer pek çok çatışmaya projeksiyon tutmak açısından örnek teşkil edecek feminist bir çalışma ortaya koyuyor. Adaletsizlik, umutsuzluk ve ataerkil baskı cehenneminde, bu filmin inanılmaz derecede güçlü bir şekilde tasvir edilen kahramanları gerçek stand-up kadınları olarak öne çıkıyor. Özellikle Fahrjie rolündeki Yllka Gashi, hikaye boyunca en üst düzeyde ustalık sergiliyor ve bu da onun durumundaki bir kadın olarak daha inandırıcı görünmesini sağlıyor. Böylece kadının gücü histeriyle değil, duruşuyla anlatılıyor. Daha ziyade, Fahrjie hakarete uğradığında ya da arabasının camına bir taş atıldığında erkek tarafından geliyor.
Genel olarak film, sinemasal araçların ustalığının ötesine geçen bir sanatsal duyarlılıkla büyülüyor. Basholli, umutsuzluk ve dehşet ile uyanış ve yenilenme arasındaki sınırda her zaman zorlanan savaş sonrası bir hikayenin baskıcı öznesini yönetme duygusunu sergiliyor. Bu, gözlemleyen, ekran dışı oyuna izin veren ve doğru anda tekrar hareket eden bir kamera ile eşleştirilerek gerçekçi görüntüye doğru miktarda şiirsellik katıyor. Son derece yoğun ve duygusal bir film, aynı derecede otantik ve erdemli bir şekilde gerçekleştirilmiş, mağduriyetlerin adını açıkça koyan ve bunların nasıl üstesinden gelinebileceğini gösteren bir film.
Foto: FBW