Berke Koçyiğitoğlu
2020 yapımı olan, yönetmenlik ve senaryo yazarlığını Leyla Yılmaz’ın üstlendiği ve başrollerinde Emir Özden, Yurdaer Okur ve Senan Kara’nın bulunduğu Türk yapımı film Bilmemek, Antalya Film Festivali’nde Altın Portakal İzleyici Ödülü, Adana Altın Koza Film Festivali’nde Altın Koza Ödülü, Yılmaz Güney Ödülü ve SİYAD (Sinema Yazarlar Derneği) Jüri Ödülü ve Ankara Uluslararası Film Festivali’nde En İyi Film Ödülü’nü kazanmıştır.
Orta sınıf bir Türk ailesini merkezine alan film, ailenin tek çocuğu olan lise öğrencisi Umut’un (Emir Özden) eşcinsel olduğuna dair yayılan söylentiler ve bundan dolayı yaşadığı baskı sonucunda sırra kadem basmasının ailesi ve arkadaşları üzerindeki etkisini işliyor. Filmi diğer güncel Türk yapımlarından ayıran en önemli özelliği senaryonun dönüm noktalarına odaklanmaktansa bu dönüm noktalarının, gündelik hayatımızda rahatlıkla karşılaşabileceğimiz, karakterler üzerindeki etkisini göstermeyi tercih etmesi. Filmin kırılma noktası olan Umut’un (Emir Özden) eşcinsel olduğuna dair çıkan söylentiler sonucunda arkadaşlarından gördüğü fiziksel ve sözlü şiddete dayanamaması sonucunda sırra kadem basması olmasına rağmen Umut’un eşcinsel olduğuna veya olmadığına dair hiçbir ibare görmüyoruz. Aynı durum filmin sonunda Umut’un hayatta olup olmaması hususu için de geçerliliğini koruyor.
Senaryoyu ilerleten olayların belirli bir sonuca bağlanmaması ve bu olayları bir sonuca bağlamak için çaba gösterilmemesi, yaşanan olayları önemsizleştirmekle beraber bu önemsiz olayların karakterlerin düşünceleri üzerindeki etkisine odaklanılmasına yardımcı oluyor. Bunu göz önünde bulundurarak filmin anlatmak istediği “konu”, vakit harcanmayacak kadar önemsiz konuların, ülkemizde çok yaygın olan çevre baskısı gibi faktörlerle, insanların hayatları üzerinde büyük etkiler bırakabileceği. Umut’un eşcinsel olması veya olmaması, Umut dışında hiç kimseyi ilgilendirmemesi gereken ve ideal bir toplumda, film süresince gelişen sürece yol açmaması gereken bir durum, bundan dolayı tartışılması önemsiz bir konu. Yaşanan olaylardan sonraysa Umut’un hayatının dengelerinin ve iç huzurunun düzeltilmesi güç bir şekilde bozulmuş olmasından dolayı eski yaşantısına dönmesi imkânsız, bundan dolayı Umut’un yaşamasının veya ölmesinin de pek bir anlamı kalmıyor. Filmin sonuna yaklaştığımızda Umut’un ebeveynlerinin, Selma (Senan Kara) ve Sinan (Yurdaer Okur), bu farkındalığa varması da filmin ana düşüncesini desteklemektedir.
Uzun lafın kısası, 2020 yapımı olan Bilmemek filmi, olaylardan ziyade karakterlerin duygu durumlarına odaklanan bir film izlemek isteyen herkes için iyi bir tercih olacaktır.
Berke Koçyiğitoğlu / 02.05.2022
