Ali Kemal Hüseyin
Özellikle Ukrayna savaşının zaten dramatik olan durumu daha da ağırlaştırmasından endişe ediliyor.
Geçen yıl, akut gıda güvensizliği yaşayanların sayısı çatışmalar, iklim krizler ve ekonomik şokların etkisiyle yaklaşık 40 milyon kişi artarak 193 milyona ulaştı. Bunlar hayatta kalabilmek için acil yardıma ihtiyaç duyan kişilerden oluşuyor.
Uyarı, beslenme krizlerine ilişkin Dünya Ağı tarafından geldi. 2016 yılında BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Dünya Gıda Programı (WFP), AB ve birçok sivil toplum örgüt tarafından kurulan ağda toplam 17 aktör yer alıyor.
17 aktör tarafından yapılan, uluslararası gıda güvenliği ölçeğinin 3 ila 5 seviyelerini kapsayan bir sınıflandırmada bulundu. Bunlar, “kriz”, “acil durum” ve “afet” kategorilerinden oluşuyor.
Ağda yer alan aktörlere göre akut gıda güvensizliği yaşayanların sayısı 2018 yılından beri her yıl kesintisiz bir şekilde artarak, 2021’de rekor bir düzeye ulaştı.
Şubat ayında başlayan Ukrayna savaşı, Somali gibi Rusya ve Ukrayna’nın tahıl veya gübre ihracatına yüksek oranda bağımlı olan ülkelerin kırılganlıklarını ağırlaştırma riski taşıyor. Zaten mevcut durumda Afrika Boynuzu korkunç bir kuraklık yaşıyor.
Şu aşamada ilgili 53 ülkeden yalnızca 42’sini kapsayan 2022 tahminleri, bu yıl 179 ila 181.1 milyon insanın akut gıda güvensizliği yaşayacağına işaret ediyor.
FAO, Ukrayna’daki savaşın “gıda sistemlerinin birbirine bağlı doğasını ve kırılganlığını zaten ortaya koyduğunu” belirterek, “gelecek için beklentilerin iyi olmadığı” konusunda uyardı.
FAO Genel Müdürü Qu Dongyu, çarşamba günü raporun sunumu sırasında “Bugün gördüğümüz şey kabul edilemez (…), özellikle en savunmasız olanlar için gıda sistemlerinin sürdürülebilirliğini garanti etmeliyiz” dedi.
Dongyu, „Hiç kimse geride bırakılmamalı, sadece sonuçları değil, sorunun temel nedenlerini de ele almalıyız“ ifadelerini kullandı.
Etiyopya, Güney Sudan veya Madagaskar’da yarım milyondan fazla insanın „geçim kaynaklarının genel çöküşünü, açlık ve ölümü önlemek için acil eyleme“ ihtiyacı oldu. Acil eyleme ihtiyaç duyanların sayısı bu ülkelerde 2016’dan bu yana altıya katlandı.
FAO’ya göre 2021’de kaydedilen artış, çatışmalar, aşırı meteorolojik olaylar ve ekonomik şoklardan gelen üçlü „toksik“ kombinasyondan kaynaklanıyor.
Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Etiyopya, Afganistan ve Yemen gibi siyasi ve insani krizler yaşayan ülkeler en çok etkilenen ülkeler olurken, çatışmalar 139 milyon insan için gıda güvensizliğinin ana itici gücü olmaya devam ediyor.
Covid-19 salgını ile bağlantılı ekonomik zorluklar da 30,2 milyon insanı akut açlığa itti.
Uzmanlar, aşırı kuraklık dönemleri ve şimdi Ukrayna’daki savaşa ek olarak, krizlerin biriktiği ve Afrika’da artan pek çok faktör konusunda uyarıyor.
Nisan ayının başında bazı ülkeler, Sahel ve Batı Afrika’ya tahsis edilen gıda yardımını 1,79 milyar euroya çıkarma sözü vermişti.
Ancak FAO, üretimi artırmak ve nüfusları yardıma daha az bağımlı hale getirmek için ekim mevsiminde hemen harekete geçmek gerektiğini belirterek, 1,5 milyar dolara ihtiyaç duyulacağı tahmininde bulundu.
WFP Direktörü David Beasly, „Bankalarda çözümler ve para var: Bunları küresel güvenliği garanti altına almak için kullanmalıyız” dedi.
