Ali Kemal Hüseyin
Kalp hastalıkları tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de ölüm nedenleri açısından ilk sırada yer almaya devam ediyor. Son verilere göre 2030 yılında dünya genelinde 23 milyon kişinin kalp kaynaklı hastalıklardan hayatını kaybedeceği tahmin ediliyor. Ancak ciddi kalp hastalıklarının önemli bir çoğunluğu risk faktörlerinin kontrol altına alınabilmesi sayesinde önlenebiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Kardiyoloji Bölümü’nden Uz. Dr. Deniz Şener, “10-17 Nisan Kalp Haftası” sebebiyle kalp sağlığını koruyucu önlemler hakkında bilgi verdi.
Vücuda gereken besin maddeleri ve oksijeni sağlayan kanı dolaşım sisteminde hareket ettiren; göğüs kemiğinin hemen altında yer alan kalp, vücudun en önemli organlarının başında gelmektedir. Temel görevi kanı vücuda pompalamak olan kalp, vücudun ısısını düzenler, asit-baz dengesini korur, hormon ve enzimleri vücudun gereken yerlerine taşır. Kalbin günde 9 bin litre kanı vücuda pompaladığı bilinir. Yetişkin kişilerde 200 gram ile 400 gram arasında bir ağırlığı bulunan kalp hayati bir organdır. Vücuttaki dolaşımın doğru ve sağlıklı gerçekleşmesi için kalbin de sistematik olarak çalışması gerekir.
Bazılarımız daha büyük risk altında
Hemen hemen herkes kalp hastalıklarına yakalanabilir. Ancak bazı kişiler bu konuda daha büyük risk altındadır. Kalp ve damar hastalıklarında mücadelede en önemli atılacak adım tedbir almaktır. Çünkü kalp ve damar hastalıkları risk faktörleri nedeniyle daha erken ortaya çıkabilmekte ve hızla ilerleyebilmektedir. Bu risk faktörlerini şöyle sıralamak mümkündür:
- Yaş faktörü: Erkeklerde 45, kadınlarda 55 yaşın üzerinde olmak
- Ailede erken yaşta kalp hastalığı görülmesi
- Tütün ürünleri kullanımı
- Hipertansiyon
- Kolesterol yüksekliği
- Fiziksel hareketsizlik
- Diyabet
- Obezite
- Stres
- Depresyon
- Uyku sorunları
- Erken menopoz
Erken yaşta da kalp sağlığı bozulabilir
Hayat boyu hiç mola vermeden çalışmaya devam eden kalp arada yorulup görevini aksatabilmektedir. Sağlıksız beslenme, sigara, stres, hareketsiz yaşam kalp ve damar hastalıklarına sebep olan faktörler arasında yer alırken; bu faktörlerin kontrol altına alınması ve vücudu dikkatli izlemek hayat kurtarıcı olabilmektedir. Bazen genç yaştaki kişiler kalp hastalığından endişe etmek için çok erken olduğunu düşünüp, dikkatsiz davranabilmektedir. Oysa erken yaşlarda atardamarlarda plak oluşumu başlayabilmektedir. Ailede kalp hastalığı, diyabet gibi hastalıklar da varsa; genç kişi fazla kilo sahibiyse damarlar bundan erken yaşta ve olumsuz etkilenebilmektedir. Damar sertliğine bağlı koroner arter hastalığında genetik etkenlerin yanında sağlıksız yaşam alışkanlıklarının da etkili olduğu bilinmektedir.
Kalbi koruyan hayati öneriler
Bu nedenle kalp sağlığını korumak ve kalp nedeniyle oluşan ölümlerin önüne geçmek için bazı noktalara dikkat etmek gerekmektedir. Kalp sağlığını koruyan önerileri şöyle sıralamak mümkündür:
– Sigara gibi tütün ürünlerinden uzak durmak
– Sağlıklı beslenip, ideal kiloya ulaşmak ve o kiloyu korumak
– Tuz tüketimini azaltmak
– Fiziksel olarak aktif olmak
– Stres yönetimine dikkat etmek
– Kolesterol ve kan şekeri düzeyini dengede tutmak
– Tansiyonu kontrol altında tutmak
– Düzenli kalp kontrollerini yaptırmak
– Pozitif bir bakış açısına sahip olmak
