Ali Kemal Hüseyin
Kısa süre önce sona eren Beijing Kış Olimpiyatları’nda iki altın ve bir gümüş madalya kazanan Çinli genç kayakçı Gu Ailing ilgi odağı haline geldi. Gu, Kış Olimpiyatları’na katılmadan önce 20 şirketle marka elçisi olarak anlaşma imzaladı.
Gu Ailing’den Kış Olimpiyatları Şampiyonu olan genç kayakçı Su Yiming’e kadar, internet ve bilişim çağıyla iç içe büyüyen Z kuşağı, bu yıldızların peşinden koşarak birçok idol yarattı.
Verilere göre 2000’lerde doğanlar delicesine sevdikleri yıldızlar ve tanıttığı ürünlere ayda ortalama 5 bin yuan harcıyor ve bu tüm yaş gruplarının bu konudaki aylık harcamasını aşmış durumda.
İstatistiklere göre, 2020 yılında Çin’de idol pazarının hacmi 100 milyar yuana ulaştı. 2022 yılına kadar bu rakamın 140 milyar yuana ulaşması bekleniyor. Z kuşağı tüketici grubunun büyümesi idol ekonomisini büyük ölçüde tetikledi.
Z kuşağının idolleri, ekonominin ekolojik zinciri ve değeri yaratma sürecine katılarak hafife alınamayacak bir „ekonomik güç“ yarattı.
En doğrudan fan ekonomisi ve eğlence ekonomisine ek olarak, idol ekonomisi idollerin daha geniş bir yelpazede değer yaratmasına yansıyor: 2020’de lüks eşya endüstrisinin satış hacmi 340 milyar yuanı aştı. Ünlü yıldızların marka elçisi olmaları ve canlı yayın satışlarına katılmaları, lüks malların pazarlanmasının önemli bir parçası haline geldi.
Pek çok ünlünün ve internet fenomeninin katılımıyla 2021’de canlı yayın e-ticaret pazarında 1,2 trilyon yuanlık değer yaratıldı.
10 trilyon yuandan fazla pazar büyüklüğüne sahip hızlı tüketim malları endüstrisinde, neredeyse pazara öncülük eden tüm markaların fenomen yüzleri var.
Ekonominin dijitalleşmesi itici güç
Dijitalleşmenin idol ekonomisi üzerindeki etkisi, internet çağında tüketim modellerinin dönüşümünden kaynaklanmaktadır. Tüketimin çevrimdışından çevrimiçiye geçişi, ürünlerin pazar rekabetine yeni zorluklar getirirken fenomenlerin marka elçisi olmasının pazarlama ve pazar rekabetinde daha büyük bir rol oynaması için yeni fırsatlar yarattı.
İdollerin marka elçisi olması, şirketlerin internet pazarı rekabetinde tüketicilerin „güvenini“ kazanmalarına yardımcı olur ve böylece ürün güvencesinin oluşturulmasında önemli rol oynar.
Tüketiciler bakımından, idollerin marka elçisi olması, ürünü artık çevrimiçi alışveriş sitesinde gösterilen basit bir resim değil, daha üç boyutlu ve daha gerçekçi hale getiriyor, bu da tüketicilerin ürünle ilgili beklentisini ve hayal gücünü canlandırarak satın alma niyetini teşvik ediyor.
Daha derin bir düzeyde, bu tür „örnek“ etkisi aynı zamanda idolün kendi sosyal kredisinden kaynaklanmaktadır. Tüketicilerin bilgi eksikliğinde idollere güvene dayanarak ürüne güvenmeleri olasılığı daha yüksektir.
İdollerin toplumsal sorumlulukları
İdol ekonomisi çağında, idoller artık kamuoyunu etkileyebilecek ekonomik ve kültürel bir semboldür. İdollerin kendi davranışlarına koydukları kurallar ve idollerin takipçilerinin tüketim davranışlarını rasyonel bir şekilde yönlendirmesi, yerine getirilmesi gereken bir sosyal sorumluluk haline gelmektedir.
Bir idolün marka elçisi olması, kendi imajını ürünün değerinin yaratılma sürecine entegre eder, böylece idolün bir işletmenin rekabet stratejisinin önemli bir parçası haline gelir. İdol de şirketle birlikte belli sosyal sorumlulukları üstlenir.
İdol ekonomisinden fenomen ekonomisine kadar, dijital çağın endüstriyel yapısı yeniden şekillendiriliyor
Bazı birinci nesil fenomenlerin sosyal medyada kıyafet önerileri paylaşması, tüketicilere daha kapsamlı giyim bilgileri gösterir, daha sonra takipçiler bu fenomenlerin elçisi oldukları Taobao mağazalarının potansiyel müşterileri haline dönüşür.
Li Ziqi adlı fenomen genç kız, geleneksel pişirme tekniklerini video yoluyla ayrıntılı olarak tasvir ederek modern insanların özlemini çektiği bir hayatı gösteren videolarıyla milyonlarca takipçi kazandı.
Fenomen ekonomisinin gelişimi belli ölçüde geleneksel anlamdaki idol ekonomisini aşarak dijital ekonomide pazar rekabeti ve ürün üretim modeline daha derinden katılmış ve bunları değiştirmiştir. Örneğin, canlı yayın alanında önde gelen fenomen Li Jiaqi, geçmişteki kozmetik satışlarında biriktirdiği profesyonel bilgi ve canlı yayınların etkileşiminde biriktirdiği piyasa bilgileri ve tüketicilerle ilgili anlayışına dayanarak üretimin tasarımı ve imalatına daha derinden katılmıştı.
