Ali Kemal Hüseyin
Günümüzde her alanda modernleşmenin getirdiği bazı kolaylıklar ya da metropollerdeki yüksek yaşam temposu yaşam biçimlerinde de önemli değişikliklere neden oluyor. Yoğun stres, sigara dumanı, durağan yaşam, düzensiz beslenme ve obezitenin yaygınlaşması hayati riske neden olan hastalıkların başında gelen kansere neden oluyor. Ülkemizde 184’ü kadın, 263’ü erkek olmak üzere her gün 447 kişiye kanser teşhisi konuluyor. Ancak erken teşhis halen kansere karşı en önemli mücadele aracı olmayı sürdürüyor. Tıp teknolojilerindeki gelişmeler sayesinde de kanserde tedavi başarısı ve hastaların yaşam kalitesi gün geçtikçe artıyor. Memorial Ataşehir ve Hizmet Hastaneleri Genel Cerrahi Bölümü’nden Prof. Dr. Bülent Çitgez, “4 Şubat Dünya Kanser Günü” nedeniyle kanserin nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Dünyada her yıl 8 milyon 800 bin kişi kanserden yaşamını yitiriyor
Günümüzde en sık görülen ve hayati riske neden olabilen hastalıkların başında gelen kanser, hasta ve çevresini hem psikolojik problemlerle hem de beraberinde getirdiği diğer sağlık sorunlarıyla karşı karşıya getirmektedir. Hastayı sevenleri ile birlikte maddi ve manevi yönden zorlu bir mücadele sürecine iten kanser hastalıkları, erken teşhis edildiğinde tedavi imkanı artmaktadır. Resmi verilere göre de her yıl tüm dünyada 8 milyon 800 bin kişi kansere bağlı hastalıklardan yaşamını yitirmektedir. Önümüzdeki 10 yıl içerisinde ise bu rakamın yılda 14 milyona yükselmesi beklenmektedir. Ülkemizdeki yaklaşık 96.200’ü erkek, 67.200’ü de kadın olmak üzere her yıl 163 bin 400 kişi kansere yakalanmaktadır. Son 5 yıl verileri incelendiğinde ise erkeklerin en sık akciğer ve prostat kanserine, kadınların ise en sık meme kanserine yakalandığı, akciğer kanserinin ise kadınlardaki sigara kullanımına bağlı olarak hızla artmaya başladığı tespit edilmiştir.
Meme kanseri genç yaştaki kadınlar ve erkekler arasında hızla artıyor
Meme kanseri kadınlarda tüm dünyada yaygın olarak görülen kanserlerin başında gelmektedir. Türkiye’de meme kanseri tanısı alan kişilerin % 45’i 50- 69 yaş arasındayken, % 40 gibi büyük bir çoğunluğu da 25- 49 yaş arasındaki kadınlar oluşturmaktadır. Meme kanseri her ne kadar kadınlarda görülen sıklığa oranla erkeklerde daha az görülse de son dönemlerde erkeklerde de meme kanseri tanısında artış olduğu gözlemlenmektedir. Erkeklerde daha çok 60 yaşından sonra oraya çıkan ve hastalık tanısı kadınlara göre daha geç konulan meme kanseri, her yıl yaklaşık 300 erkeği etkilemektedir.
Sigara kanser riskini katlıyor
Kanserlerin en önemli sebebi genetik faktörlerdir. Ancak bu hastalıklar bazen sebebi hiç bilinmeyen nedenlerle de ortaya çıkabilmektedir. Sigara kullanımı ise tüm kanser türleri ile riskleri kat kat artırmaktadır. Bu nedenle sigaradan uzak durarak kanser riskini azaltmak mümkündür.
Obezite de kanserde önemli bir etken
Günümüzdeki en önemli sağlık sorunlarının başında gelen obezite; kalp hastalıkları, diyabet ve kanser riskini önemli oranda artırmaktadır. Kanser riskini en aza indirmek, hastalıklardan korunmak ve sağlıklı kalmak için ideal kiloda kalmak gerekmektedir.
Hareketsiz yaşam kansere davetiye çıkarıyor
Günümüzde birçok hastalığın nedenlerinin başında özellikle hareketsiz bir yaşam gelmektedir. Kansere de zemin hazırlayan hareketsiz yaşamdan haftada birkaç gün düzenli egzersiz yaparak kurtulmak mümkün olabilmektedir.
Stres durumunuzu kontrol altına alın
Günümüzde hemen hemen herkeste görülebilen aşırı stres de birçok hastalıkla birlikte kansere davetiye çıkarabilmektedir. Tüm hastalıklarla birlikte kanser riskini de en aza indirmek için kişilerin stres durumlarını mutlaka kontrol altına alması gerekmektedir. Bunun için kişi kendisine iyi gelen aktivitelerde bulunmalı ve pozitif düşünmelidir.
Erken teşhis tedavide başarı oranını artırıyor
Kadınlarda görülen kanserlerinin % 25’ini ve kansere bağlı ölümlerin % 15’ini meme kanseri oluşturmaktadır. Günümüzde gelişmiş ülkelerde her 7 kadından 1’isi meme kanserine yakalanırken, bu oran Türkiye’de her 8 kadından 1’dir. Meme kanseri sık görülmesine rağmen erken teşhis edildiğinde günümüzdeki tıbbi ve teknolojik gelişmeler sayesinde tamamen tedavi edilebilmektedir. Bu nedenle ailesinde kanser hikayesi olan kadınlar başta olmak üzere tüm kadınların erken teşhis için kendi kendine muayene yapması, memesinde en küçük bir farklılık görmesi halinde mutlaka doktora gitmesi gerekmektedir. Erken teşhis meme kanserinin dışında diğer tüm kanser türlerinde de tedavi başarısını artırmaktadır.
