Ali Kemal Hüseyin
İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, okul öncesi sınıflar için gündeme getirilen din dersi hakkında konuştu. Türkdoğan, “Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerde tanımlanan eğitim hakkı böyle bir şey değil. Din eğitimi ancak ebeveynlerin onayı ile yapılabilecek bir eğitimdir”dedi. Türkdoğan ayrıca, zorunlu din dersine sadece Alevilerin değil, Türkiye’de laiklikten yana olan herkesin karşı çıkması gerektiğini söyledi.
Milli Eğitim Bakanlığınca (MEB) düzenlenen 20. Milli Eğitim Şurası Genel Kurulunda AKP’ye yakın bir sendikanın tavsiye ettiği “Okul öncesi sınıflar için din dersi” başlığına tepkiler sürüyor. Eğitimciler, zorunlu din derslerinin okullarda verilmesi konusunda “pedagoji” vurgusu yaparken, hak savunucuları da uluslararası sözleşmelere dikkatleri çekti.
“EĞİTİM HAKKI BÖYLE BİR ŞEY DEĞİL”
İHD Eş Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, AKP iktidarının sürekli halde din eğitimini yaygınlaştırmaya çalıştığını ifade etti. Avukat Öztürk Türkdoğan, özellikle Türkiye’nin de imzasının olduğu uluslararası sözleşmelere dikkat çekerek “Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerde tanımlanan ‘eğitim hakkı’ böyle bir şey değil. Din eğitimi ancak ebeveynlerin onayı ile yapılabilecek bir eğitimdir. Bu, Türkiye’nin taraf olduğu Birleşmiş Milletler Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi’nde çok açık bir şekilde yer almaktadır. Yine Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne ek protokollerde de bu husus yer almaktadır” ifadelerini kullandı.
Öztürk Türkdoğan, zorunlu din derslerinin yürürlükte olmasının kesinlikle eğitim hakkına aykırı bir uygulama olduğunu vurgulayarak şöyle devam etti:
“2 Aralık 2021’de Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Alevilerin talepleri olan zorunlu din derslerinin kaldırılması ve cemevlerinin ibadethane statüsünün tanınması ile ilgili Türkiye’ye yeni tavsiyelerde bulundu. Kesinlikle zorunlu din dersinin kaldırılması gerektiğini, bunun sözleşmelere aykırı olduğunu belirtmişti. Yani Türkiye açıkça Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı bulunan bir konuda daha da ağır sonuçlara yol açacak bir uygulamaya gitmek istiyor.”
“DİN DERSİ SADECE ALEVİLERİN SORUNU DEĞİL”
İHD Eş Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, okul öncesi eğitimde din dersi dayatmasının çok yönlü hak ihlallerini de beraberinde getireceğinin altını çizdi. Türkdoğan “Bunu yapamazsınız” uyarısında bulunarak şunları kaydetti:
“Ebeveynler, okul öncesi eğitimde din dersini sizden talep etse bile sizin yapmamanız gerekir. Çünkü okul öncesi eğitimde çocuklar okuma yazma bilmiyor. Bu halde dini eğitimi nasıl vereceksiniz? Dolayısıyla bu gerçekten hem pedagojik olarak uygun değil hem de eğitim hakkına çok açık bir şekilde aykırı. Ayrıca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin zorunlu din derslerinin kaldırılması kararlarına da çok açık şekilde aykırı. Dolayısıyla sadece Alevilerin değil, Türkiye’de laiklikten yana olan herkesin buna karşı çıkması lazım. Yani bu sadece Alevilerin sorunu değil. Bütün yurttaşların sorunu. Bir de geldiğimiz çağa bir bakar mısınız? Sözleşmelerdeki hak kapsamında uygulamaların geliştirilmesi gerekirken tam tersi Türkiye giderek sözleşme dışına çıkıyor. İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasında olduğu gibi…
Bunlar gerçekten çok tehlikeli gelişmeler. Bunların insan hakkı ile bir alakası ve ilgisi yok. Bu tamamen siyasal iktidarın, toplumu belli kendi İslami siyasal düşüncesi doğrultusunda eğitmesi ile ilgilidir. Bunun ‘hak’ başlığı altında tartışılması bile uygun değil. Çünkü bu öneri haklara uygun değil. Eğer gerçekten insan haklarına uygun bir düzenleme yapacaksanız Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararlarını uygulayın, zorunlu din derslerini tamamen kaldırın. Ebeveynler, çocuklarına din eğitiminin verilmesini istiyorlarsa seçmeli ders olarak verilebilir.”
