Ali Kemal Hüseyin
İçerisinde doğaçlama, rol yapma ve canlandırma teknikleri barındıran yaratıcı drama, çocuğun gelişimi üzerinde çok olumlu etkiler sağlıyor. Uzmanlar, yaratıcı dramayla temas kuran çocukların kurmayan akranlarına göre algılarının daha hızlı açıldığını belirtiyor. Uzmanlara göre, bu çocukların farkındalıkları daha hızlı gelişip, sosyal hayata daha kolay uyum sağlayabiliyor. Uzmanlar, yaratıcı drama ile tanışmanın okul öncesi yaş döneminde daha uygun olabileceği hatırlatmasında da bulunuyor.
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Araştırma Görevlisi Begüm Gamiş Çiftci, drama, yaratıcı drama ve çocuk gelişimi üzerindeki etkilerine ilişkin değerlendirmede bulundu.
Drama içinde eylem olan etkinlikleri barındırıyor
Drama kelimesinin Yunanca “Dran” sözcüğünden geldiğini kaydeden Çiftci, “Dran; yapmak, eylemek, itmek anlamına gelmektedir. Devinime işaret eden bu kelime zaman içerisinde çeşitli değişimlere uğrayarak, günümüzde tiyatro yazını, oyun yazma sanatı olarak tanımlanmakta olduğu ve içinde eylem olan her türlü etkinliği barındırdığı bilinmektedir.” dedi.
Yaratıcı dramada canlandırma yapılıyor
Yaratıcı dramanın ise dramadan farklı olarak içerisinde lider, grup, mekan ve konu/odak çerçevesinde şekillenen, özellikle seyircisiz ve herhangi bir metne bağlı kalmaksızın ilerleyen bir disiplin olduğunu ifade eden Begüm Gamiş Çiftci, şu bilgileri verdi:
“Buna göre yaratıcı drama, bir gruba mensup üyelerin yaşantısal deneyimlerinden yola çıkarak, bir amacın ya da fikrin doğaçlama, rol oynama (rol alma) gibi tekniklerden yararlanarak canlandırılmasıdır. Bu canlandırma süreçleri deneyimli bir lider eşliğinde yürütülürken spontaniteye, şimdi ve burada olmaya dayalıdır. Özellikle benimsemiş olduğu oyunun genel özellikleri ve -mış gibi yapma ilkesi ile çocuklarla doğrudan kullanılabilecek bir araç olarak zihinlerde yerini almaktadır. Çocukların dünyayı oyun ile keşfetmesi, oyunların kurmaca özellikler barındırması ve toplumsal roller üzerinden yaşantının bir nev-i taklidi olması yönüyle yaratıcı drama aslında çocuğun alışkın olduğu süreçler toplamıdır.”
Yaratıcı drama, çocuğun tüm gelişim alanlarını destekliyor
Yaratıcı dramanın, içerisinde oyunsu süreçleri barındıran bir alan olduğunu belirten Begüm Gamiş Çiftci, “Dolayısıyla yaratıcı dramayı tipik ya da atipik gelişim fark etmeksizin bütün çocukların tüm gelişim alanlarını destekleyen çok yönlü bir araç olarak görmek mümkündür. Yaratıcı drama çocukların gruplar arası etkileşim halinde olma, kendini ifade etme, iletişimi başlatma ve sürdürme, en önemlisi de dinleme becerilerini kazanmasına yardımcı olmakta; kısacası kendi dil potansiyellerini ortaya çıkarmada güdüleyici bir rol üstlenmektedir.” dedi.
Yaratıcı drama ile çocuk toplumsal hayata dair rolleri deneyimliyor
Yaratıcı dramanın metaksis ile olan doğrudan ilişkisi sayesinde çocukların kurgusal durumlardan çeşitli roller ile çıkarak toplumsal hayata dair rolleri, olayları, süreci deneyimlemiş olduğunu kaydeden Begüm Gamiş Çiftci, “Sosyal duygusal gelişim açısından sosyal uyum becerisinin kazanımında bu durum, çocuğa ciddi destek sağlamaktadır. Çocuk yaşantı içerisinde benzer bir durum ile karşılaştığında ise bu durum karşısında akıl yürütme, problem çözme, eleştirel düşünme ve uyumlama becerilerini barındıran zihinsel süreçleri kurgusal deneyimleri sayesinde daha kolay aktive olacak ve çocuğun sosyal uyumu daha hafif bir geçiş ile sağlanacaktır.” dedi.
Kendine güvenme, bağımsız düşünme ve kalıcı öğrenme sağlıyor
Begüm Gamiş Çiftci, bunlara ek olarak kendine güvenme, aktif rol alma, hayal kurmaya teşvik etme, bağımsız düşünme ve karar verme, kendi duyguları ve başkalarının duygularına duyarlılık gösterme, sorgulama, iş birliği içinde olma, yaparak yaşayarak kalıcı öğrenme ve buna bağlı olarak öğrendiklerini uygulama fırsatı vermesi bakımından yaratıcı dramanın çocuğun gelişimine katkısının oldukça fazla olduğunu söyledi.
Akranlarına göre algıları daha hızlı açılıyor
Yaratıcı dramanın bireysel farklar ve bireysel gelişim hızı da gözetilerek ortaya çıkabilecek pek çok olumlu etkisi bulunduğunu kaydeden Begüm Gamiş Çiftci, “Yaratıcı dramayla temas kuran çocukların kurmayan akranlarına göre algılarının daha hızlı açıldığını ve farkındalıklarının daha hızlı gelişip, daha kolay sosyal hayata uyum sağlayabildiklerini söylemek mümkündür. Yaratıcı dramanın gerektirdiği hazırbulunuşluk, gelişimsel açıdan kritik dönemler ve kullanılan teknikler göz önüne alındığında, tam anlamıyla yaratıcı drama ile tanışmanın okul öncesi yaş döneminde daha uygun olabileceği öngörülmektedir.” dedi.
