Ali Kemal Hüseyin
Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ülkeyi sarsan protesto eylemlerine son vermek için infaz emri verdi.
Tokayev, televizyonda yaptığı açıklamada “Uyarı yapmadan öldürme emri verdim” dedi. Cumhurbaşkanı “Teröristler malları tahrip etmeye ve vatandaşlara karşı silah kullanmaya devam ediyor” iddiasında bulundu.
Bu arada Rus birlikler de “düzeni sağlamak” adına Kazakistan’a konuşlandırıldı. Rus askerleri ile birlikte tanklar da getirildi. Rus ordusu, Kazak hükümetini desteklemek için geldiklerini bildirdi.
Ülkede son onlarca yılın en ağır krizi yaşanıyor. Beş gündür şiddetli çatışmalar var. Yakıt gaz fiyatlarını arttırılması protesto eylemlerinin fitilini ateşledi. Yaşanan kaos karşısında Cumhurbaşkanı hükümeti feshetti ve ittifakı Rusya’dan yardım istedi.
Protesto eylemlerinde en az 26 kişi öldürüldü. Perşembe günü verilen son bilançoda onlarca kişinin öldürüldüğünden bahsedilirken, bini aşkın kişinin yaralandığı bilgisi verildi. İçişleri Bakanlığı’na göre güvenlik güçleri arasında da 18 ölü ve 748 yaralı var. Polis başkent Almatı’da 2 bin 300 dolayında kişinin gözaltına alındığını duyurdu.
Gaz fiyatındaki artış protestoları başlatsa da Cumhurbaşkanı Tokayev, eylemciler için “Bu terörist çeteler uluslararası çetelerdir, yurtdışından derin eğitim aldılar” diyor.
Birkaç gün içerisinde sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) fiyatı ikiye katlanarak 120 tengeye yükselmişti. Oysa bu gaz ülkede yoğun bir şekilde kullanılıyor. Kazakistan petrol ve gaz konusunda zengin bir ülke olsa da aylık asgari ücret 500 euronun biraz üzerinde.
Eylemciler eski Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in de yeniden güvenlik servislerine el koymasına tepki gösteriyor. Protesto gösterileri sırasında 81 yaşındaki Nazarbayev için sık sık “Yaşlı adam defol” sloganı atıldı. 1991 ile 2019 arasında ülkenin başında yer alan Nazarbayev, görevini Tokayev’e devretse de “ömür boyu ulusun lideri” ve “Güvenlik Konseyi Başkanı” statüsünü kendisine kazandırdı.
