Ali Kemal Hüseyin
2021 Nobel Edebiyat Ödülü, ‘tavizsiz ve tutkulu’ tasvirleri nedeniyle Tanzanyalı romancı Abdulrazak Gurnah’a verildi. Gurnah, 1986’da Nijeryalı Wole Soyinka, 1988’de Mısırlı Naguib Mahfouz ve 1991’de Güney Afrikalı Nadine Gordimer’den sonra ödülü kazanan dördüncü Afrikalı yazar oldu.
Nobel Komitesi yaptığı basın açıklamasında , Gurnah’ı ödüle ‘kültürler ve kıtalar arasındaki uçurumda sömürgeciliğin etkilerine ve mültecilerin kaderine uzlaşmaz ve merhametli bir şekilde nüfuz etmesi’ nedeniyle verdiğini açıkladı.
Gurnah 1948’de Tanzanya’da doğdu, ancak genç yaşta İngiltere’ye taşındı. Birçoğu mülteci deneyimine odaklanan İngilizce 10 roman yazdı. 20. yüzyılın başlarında Tanzanya’da büyüyen bir çocuğun hikayesini anlatan 1994 tarihli romanı ‘Cennet’ Booker Ödülü’nü kazanarak çığır açan ir başarıya imza attı.
Bir İngiliz sahil kasabasında yaşayan bir mülteciyi konu alan 2001 tarihli ‘Deniz Kenarında’ adlı romanı bulunan yazar, son çalışması ‘Afterlives’ romanında, Afrika’nın Alman kolonizasyonu sırasında gerçekleşen bir hikayeyi konu ediniyor.
73 yaşındaki Gurnah, aynı zamanda İngiltere’deki Kent Üniversitesi’nde İngiliz ve Postkolonyal Edebiyatlar profesörlüğünden emekli oldu. Nobel geçen yıl Sırp savaş suçlusu Slobodan Miloseviç’in destekçisi Avusturyalı yazar Peter Handke’ye verilmişti. Handke’ye verilen ödül başta soykırıma maruz kalan Boşnaklar olmak üzere birçok sivil toplum kuruluşu tarafından tepkilere neden olmuştu. 2021 Nobel Barış Ödülü ise bugün açıklanacak.
